Amaç: Ergen yaş grubunda somatizasyon belirtileri, gözlerden zihin okuma becerileri, aleksitimi ve ruhsal sorunlar arasındaki ilişkiyi incelemektir. Yöntem: Araştırmaya 13-17 yaşları arasındaki 817 (%60 kız, n=490) ergen dahil edilmiştir. Katılımcılara DSM-5 düzey 2 bedensel belirtileri tarama ölçeği çocuk formu, 20 soruluk Toronto Aleksitimi Ölçeği (TAÖ-20), Gözlerden Zihin Okuma Testi - Çocuk Formu (GZOT-ÇF) ve Güçler ve Güçlükler Anketi (GGA) uygulanmıştır. Erkek ve kız gruplarının TAÖ-20, GZOT-ÇF toplam ve GGA toplam ve alt ölçek puan ortalamaları bağımsız örneklem t testi ile karşılaştırılmıştır. Ölçekler arası korelasyonlar Pearson momentler çarpımı korelasyon testi ile değerlendirilmiştir. GZOT-ÇF, TAÖ-20, GGA alt ölçek sorun puanlarının ve yaşın somatizasyonu yordama gücü çoklu doğrusal regresyon analizi ile değerlendirilmiştir. Bulgular: Kızların somatizasyon puanları erkeklere oranla anlamlı ölçüde yüksektir. Somatizasyon puanları ile TAÖ-20 ve GGA duygusal sorun, dikkat eksikliği ve aşırı hareketlilik, davranış sorun ve akran sorun alt ölçek puanları arasında anlamlı korelasyon görülmüştür. Regresyon analizi sonuçları TAÖ-20, GGA duygusal sorun, dikkat eksikliği ve aşırı hareketlilik, akran sorun alt ölçek puanları ve yaşın somatizasyonu anlamlı ölçüde yordadığını göstermiştir. Somatizasyon ile GZOT-ÇF puanları arasında ise istatistiksel anlamlı bir ilişki saptanmamıştır. Sonuç: Aleksitimide görülen ana özellikler olan duyguları tanıma, tanımlama ve ifadesinde yaşanan problemlere yönelik terapötik müdahalelerin, aleksitimik kişilik özellikleri gösteren ve somatizasyon sorunları yaşayan ergenlerin tedavisinde etkili olabileceği düşünülmektedir. Somatizasyona eşlik eden duygusal ve davranışsal sorunlara da odaklanılması tedavi başarısını arttırabilir. Somatizasyon ile gözlerden zihin okuma becerileri arasındaki ilişkinin daha iyi anlaşılabilmesi için ileri araştırmalara ihtiyaç olduğu düşünülmüştür.

Objective: To investigate the relationships between somatization, the ability of reading mind in the eyes, alexithymia, and associated mental problems in adolescents. Method: 817 adolescents aged between 13 and 17 (60 % girls, n=490) were included. DSM-5 level 2 somatic symptom scale child form, 20 item Toronto Alexithymia Scale (TAS-20), child form of reading the mind in the eyes test (eyes test) and Strengths and Difficulties Questionnaire (SDQ) were applied to participants. The scale scores of male and female groups were compared with independent sample t test. The correlations between the TAS-20, eyes test total scores, and SDQ total and subscale scores were evaluated with Pearson-product moment corelation test. The predictability of eyes test, TAS-20, SDQ problem scores, and age on somatization were tested with multivariate linear regression analysis. Results: The somatization scores of females were higher than males, significantly. There were significant correlations between the somatization scores, and TAS-20, SDQ emotional problems, inattention/hyperactivity, conduct problems, and peer relation problems subscale scores. Regression analysis indicated that TAS-20, SDQ emotional problems, inattention/hyperactivity, peer relation problems subscale scores and age significantly predict the somatization scores. There was not a statistically significant relationship between the somatization and eyes test scores. Conclusion: Therapeutic interventions focusing on problems about identifying, describing and expressing the emotions which are the essential characteristics of alexithymia may be effective in adolescents with alexithymic personality traits and somatization problems. Focusing on the associated emotional and behavioral problems in somatization may improve the success of the treatment. Further studies are needed to improve our knowledge about the relationship between the somatization and the abilities of reading mind in the eyes.