Anadolu Psikiyatri Dergisi; 2004;5(4):206-212
Atipik antipsikotik ilaçların şizofreni hastalarında kısa kognitif muayene (KKM) üzerine etkisi: Tipik antipsikotiklerle karşılaştırmalı - doğal izlem çalışması
B Kayahan, B Veznedaroğlu, Ö Öztürk, MA Ersoy
Ege Üniversitesi Tıp Fakültesi Psikiyatri Anabilim Dalı, İZMİR
Amaç: Atipik antipsikotik ilaçların şizofrenideki bilişsel bozukluklara etkisini araştırmak ve bu etkiyi tipik antipsikotik
ilaçlarla karşılaştırmak. Yöntem: Ege Üniversitesi Tıp Fakültesi Psikiyatri Kliniği’nde ayaktan tedavi başlanan, 25 tipik
antipsikotik ve 38 atipik antipsikotik kullanan toplam 63 hasta alındı. Hastalara tedavinin başlangıcında ve ikinci ayın
sonunda Pozitif Belirtileri Değerlendirme Ölçeği (SAPS), Negatif Belirtileri Değerlendirme Ölçeği (SANS), Hamilton
Depresyon Derecelendirme Ölçeği (HDRS) ve Kısa Kognitif Muayene (KKM) Ölçeği uygulandı. Sonuç: Yirmi dört tipik
antipsikotik ve 31 atipik antipsikotik kullanan toplam 55 hasta çalışmayı tamamladı. Atipik antipsikotik ilaç kullanan hasta
grubunda ikinci ayın sonunda bilişsel bozukluğun şiddetinde anlamlı düzelme saptanmıştır. Ancak tipik antipsikotik kullanan
hasta grubu ile atipik antipsikotik kullanan hasta grubu arasında bilişsel bozukluğun şiddetindeki düzelme açısından anlamlı
fark saptanmamıştır. Tipik antipsikotik grubunda bilişsel işlevlerdeki düzelme hem negatif hem de pozitif belirtilerdeki
düzelmeyle anlamlı olarak ilişkili bulunurken, atipik antipsikotik grubunda ise bilişsel işlevlerdeki düzelme sadece negatif
belirtilerdeki düzelmeyle ilişkili bulunmuştur. Tartışma: Çalışmamızda atipik ve tipik antipsikotik ilaçların bilişsel
işlevlerde anlamlı oranda düzelmeye neden olduğu bulunmuştur. Ancak bu konuda tüm değişkenlerin kontrol edildiği, izlem
süresinin daha uzun olduğu ve hastaların randomize olarak seçildiği daha geniş örneklemli çalışmalara ihtiyaç vardır.
The effect of atypical antipsychotics on MMSE in schizophrenic patients: a naturalistic and comparative study with typical antipsychotics
Objective: To investigate the effect of atypical antipsychotic drugs on cognitive dysfunction in schizophrenia and to
compare this effect with typical antipsychotics. Method: Sixty-three patients from Ege University Faculty of Medicine
Department of Psychiatry who was treated as outpatient were enrolled to study. Twenty-five patients were on typical
antipsychotic treatment and the rest 38 patients were on atypical. We applied Scale for Assessment of Positive and
Negative Symptoms (SANS and SAPS), Hamilton Depression Rating Scale (HDRS) and MMSE at the beginning of treatment and at the end of second [month] to all patients. Results: Fifty-five patients of whom 24 were on typical and 31 on
atypical antipsychotic treatment completed the study. The severity of cognitive dysfunction in atypical antipsychotic
group significantly decreased at the end of second [month]. There was no significant difference between typical and
atypical antipsychotic groups in decreasing the severity of cognitive dysfunction. The improvement of cognitive
dysfunction in typical antipsychotic group is significantly correlated with both the improvement in negative and positive
symptoms while the improvement of cognitive dysfunction in atypical antipsychotic group is only significantly correlated
with the improvement in negative symptoms. Discussion: We found that both typical and atypical antipsychotics
significantly improve cognitive functions in schizophrenia. Randomized, long term and larger sampled studies where more
variables might be controlled are needed on this issue.