Anadolu Psikiyatri Dergisi; 2003;4(1):20-25
Kronik ağrı hastalarında depresif yakınmalar ve şiddeti
FÇ Çelikel, Ö Saatçioğlu
Gaziosmanpaşa Üniversitesi Tıp Fakültesi, Psikiyatri Anabilim Dalı, TOKAT
Amaç: Kronik ağrılı hastalarda rastlanan en yaygın ruhsal bozukluğun depresyon olduğu bilinmektedir. Bu çalışmada, kronik
ağrılı hastalarda depresyon şiddeti ölçülerek, biri görüşmecinin değerlendirdiği diğeri kendini bildirim ölçeği olan iki ayrı ölçekte
depresyon şiddetleri karşılaştırılmış ve bu ölçeklerde bulunan yakınmaların niteliğini ve şiddeti belirlenmiştir. Yöntem: Kronik
ağrılı 42 kadın hastada sosyodemografik değişkenler ve ağrıya ilişkin özellikler sorgulandı. Ağrı şiddeti, Vizüel Analog Ölçek
(VAÖ) ile ölçüldü. Değerlendirme aracı olarak Hamilton Depresyon Derecelendirme Ölçeği (HDDÖ), Beck Depresyon Ölçeği
(BDÖ) kullanıldı. Sonuçlar: Çalışma grubunun HDDÖ ortalama puanı 15.9±6.3 ve BDÖ ortalama puanı 22.6±9.9 bulunmuştur.
En fazla görülen yakınmanın, HDDÖ’nde bedensel anksiyete ve BDÖ’nde yorgunluk olduğu belirlenmiştir. HDDÖ ve BDÖ toplam
puanları arasında ve ağrının şiddeti (VAÖ) ile her iki ölçekle saptanan depresyon şiddeti arasında pozitif korelasyon saptanmıştır.
Tartışma: Bulgularımıza göre ağrının algılanma şiddeti arttıkça depresyon şiddeti de artmaktadır. Her iki ölçekte de
depresyonun bedensel bileşenlerinin ön planda olması çalışmamızdaki ölçekler arası korelasyonu desteklemektedir. Sonuç
olarak, kronik ağrı sendromlarında depresyonun yaygın olarak görülebileceği bilinmektedir. Ancak kronik ağrılı hasta grubunda
yalnızca depresyonun şiddeti değil, hangi depresyon yakınmalarının bulunduğu da önem taşımaktadır. Örneklemimizin tümünün
kadın olması cinsiyet farklılığı konusunda bir karşılaştırma olanağı vermemektedir. Ağrılı hastaların cinsiyet farklılıklarını
belirleyen ve depresif yakınmalarını inceleyen, daha çok sayıda hasta içeren araştırmalara gereksinim vardır.
Depressive symptoms in chronic pain patients
Objective: Chronic pain patients frequently complain of depressive symptoms. The objective of this study is to determine
depression levels and to compare the quality and severity of depressive items among chronic pain patients using two different
scales, one, observer- and the other self-rated. Method: Forty-two adult females with chronic pain were included in this study.
Patients were administered a sociodemographic form and iInformation was obtained on several aspects of the patients’ pain,
including site, intensity (by Visual Analogue Scale - VAS) and duration. The 21-item Beck Depression Inventory (BDI) and 17-
item Hamilton Rating Scale for Depression (HRSD) were used to assess depressive symptoms. Results: The mean total scores
for HRSD and BDI are 15.9±6.3 and 22.6±9.9, respectively. The most frequent complaint was somatic anxiety in HRSD and
fatigue in BDI. A positive correlation was found between the total scores of HRSD and BDI as well as between pain intensity
(VAS) and depression severity measured by both scales. Conclusion: It is obvious that depression is a significant comorbid
problem for many chronic pain patients. In this study it is confirmed that severity of perceived pain is linked to an increased risk
for depressive symptoms. Predominance of somatic symptoms when measured by both scales supports the correlation between
scales. Additional studies with larger study groups are needed to point out sociodemographic variables and pain correlates as
potential mediators of the correlation between depression and chronic pain.