Klinik Psikofarmakoloji Bülteni; 2001;11(4):225-229
Sıçanlarda feniletilaminin neden olduğu lokomotor aktivite artışına melatonin etkisi
GÖ Dengiz, ZN Banoğlu
Atatürk Üniversitesi, Tıp Fakültesi, Farmakoloji Anabilim Dalı, Erzurum
Amaç: Melatonin pineal bezden salgılanan, ve çeşitli organların işlevlerini düzenleyen antioksidan bir nörohormondur. Melatoninin dopamin ve serotonin reseptörlerini etkilediği bildirilmektedir. Bu çalışmadan, bir amfetamin türevi olan feniletilamin (FEA) ile oluşturulan lokomotor aktivite artışına melatoninin etkilerini araştırdık.
Yöntem: Çalışmada ağırlıkları 150-200 gr arasında değişen 40 adet dişi albino Wistar sıçan kullanıldı. Denekler 5 gruba ayrıldı; 1. ve 2. gruplara serum fizyolojik, 3. gruba 2.5 mg'kg, 4. gruba 5 mg/kg ve 5. gruba 10 mg/kg melatonin orogastrik yolla uygulandı. ikinci, üçüncü, dördüncü ve beşinci gruplara 30 dakika sonra intraperitoneal yolla FEA (75mg/kg) uygulandı. FEA enjeksiyonlarını takiben 0-10, 30-40 ve 60-70 dakikalar arasında "open-field"'da lokomotor aktivite göstergesi olan ileri yürüme (İY), arka ayaklarda yükselme (AAY) davranışları gözlendi.
Bulgular: FEA ilk iki dönemde AAY davranışını azaltırken (p<0.05), üçüncü dönemde artırmıştır (p<0.05). İY davranışını ise her üç dönemde de maksimum düzeye ulaştırmıştır (p<0.05). Üç farklı dozdaki melatonin ise üçüncü dönemde FEA'in neden olduğu AAY davranışındaki artışı azaltmıştır (p<0.05). İY davranışı üzerinde ise özellikle birinci dönemde 5 ve 10 mg/kg'lık melatonin dozları daha etkili bulunmuştur (p<0.05).
Sonuç: Melatonin FEA'nın neden olduğu lokomotor aktivite artışını inhibe etmiştir. Bu sonuçlar, melatoninin dopamin reseptörlerini etkilediğini düşündürmektedir.
Effects of melatonin on phenylethylamine-induced locomotor activity in rats
Objective: Melatonin is an antioxidant neurohormone, secreted by pineal gland, and regulates functions of several organs. It is speculated that melatonin has effects on the dopamine and serotonin receptors. We aimed to investigated if melatonin has any effects on phenylethylamine (PEA an amphetamine derivative)- induced locomotor hyperactivity.
Method: Fourty female albino Wistar rats (150-200 gr) were used in the experiments, and rats were separated into five groups. Serum physiologic solutions were administered orally to group 1 and 2, 2,5 mg/kg melatonin to group 3, 5 mg/kg melatonin to group 4, and 10 mg/kg melatonin to group. Thirty minutes later, PEA (75 mg/kg) injections were applied intraperitonally to groups 2, 3, 4, and 5 groups. Following PEA injections locomotor activity signs such as, forward walking and rearing behaviors of animals were observed in the open field at three periods (0-10 min, 30-40 min and 60-70 min).
Results: While rearing was decreased at first and second periods by PEA, it was increased at third period (p<0,05). Forward walking was also increased at three periods PEA (75mg/kg) (p<0,05). All doses of melatonin inhibited the PEA-induced rearing at the third period (p<0,05). PEA-induced forward walking was decreased by melatonin at 5 mg/kg and 10 mg/kg especially in the first period (p<0,05).
Conclusion: Melatonin inhibited, PEA induced locomotor hyperactivity. These results may suggest that melatonin has affects on the dopamine receptors.