Klinik Psikofarmakoloji Bülteni; 2000;10(2):64-73
Feniletilamin (PEA) ile oluşturulan deneysel şizofreni modelinde nöroleptikler ve diltiazemin etkisi
ZN Banoğlu, S Karayaka
Atatürk Üniversitesi, Tıp Fakültesi, Farmakoloji Anabilim Dalı, Erzurum
Amaç: Feniletilamin (PEA) ile deneysel şizofreni oluşturulan sıçanlarda tipik ve atipik bazı nöroleptiklerin etkisi belirlenerek, kalsiyum kanal blokerlerinin psikozlarda yararlı olabileceği düşüncesi ile diltiazemin bu model üzerindeki etkileri nöroleptikler ile karşılaştırılmıştır.
Yöntem: 23 erkek 17 dişi toplam 50 beyaz sıçan modifiye open field metodu ile ileri ve geri yürüme, kafa sallama, taranma (kendine çeki düzen verme), koklama, yalanma, yerinde sayma, zıplama, arka ayakları üzerinde yükselme ve daire çizme gibi davranışsal parametreler gözlenerek test edildi.
Bulgular: Klasik nöroleptiklerden haloperidol lokomotor hiperaktivite ve stereotipik davranışları önlemiş, fakat ileri derecede sedasyon ve ekstrapiramidal semptomlar oluşturmuştur.Tiyoridazinin etkileri haloperidole benzer şekilde ama çok daha hafif derecede görülmüş, zuklopentiksol diğer tipik nöroleptikler gibi dopaminerjik hiperaktiviteye bağlı semptomları azaltmış, serotonerjikler üzerinde etkisiz kalmıştır. Atipik nöroleptiklerden melperon yerinde sayma dışındaki stereotipik davranışları önleyememi., dopaminerjik hiperaktiviteyi ortadan kaldırmıştır. Kalsiyum kanal blokeri diltiazem tiyoridazin ve zuklopentiksol gibi tipik ılımlı nöroleptiklere benzer şekilde lokomotor aktivite ve stereotipik davranışları azaltmış, farklı olarak geri yürüme ve daire çizme gibi davranışları artırmıştır.
Tartışma: Sonuçlar kalsiyum kanal blokerlerinin şizofreni tedavisinde yeri olabileceği konusunda ümit vermektedir.
The effects of neuroleptics and diltiazem on experimental schizophrenıa model induced by phenylethylamine
Objective: The effects of typical and atypical neuroleptics were determined in wistar rats in which experimental schizophrenia model was formed by using phenylethylamine (PEA) and these effects were compared with the effects of calcium channel blocker, diltiazem, on this model.
Method: Male and female 50 Swiss albino mice were tested using modified open field technique. The behavioral components observed were: Forward and backward walking, head weaving, grooming, sniffing, licking, forepaw padding, jumping, rearing, circling.
Results: Locomotor hyperactivity and stereotypic behaviors were removed by classic neuroleptic haloperidol, but very high degree of sedation and extrapyramidal symptoms occurred. The effects of thioridazine were similar to haloperidol but lighter. Zuclopenthixol diminished the symptoms, which depend on dopaminergic hyperactivity but were not effective on serotonergic symptoms. Although melperone is an atypical neuroleptic, it could not antagonize stereotypic behaviors except forepaw padding. However, it removed the hyperactivity symptoms of dopamine. Diltiazem reduced locomotor activity and stereotypic behaviors like thioridazine and zuclopenthixol, moderate neuroleptics. In contrast, it forced backward walking and circling behaviors.
Conclusion: The results of this study suggest that calcium channel blockers may have effect on treatment of schizophrenic disorders.