Çocuk ve Gençlik Ruh Sağlığı Dergisi; 2017;24(1):33-44
Anne-Bebek Etkileşimi Çok Eksenli Değerlendirme (ABEÇED): Geçerlilik ve Güvenilirliği
K Karabekiroğlu, ŞK Orhan, Z Babadağı, Z Yıldırım, K Kuşçu, E Altuncu, İ Akman
Ondokuz Mayıs Üniversitesi, Samsun
Amaç: Bu çalışmada, laboratuar ortamında anne ve 1-2 yaşındaki çocuğu arasındaki etkileşimi değerlendirmek ve
niteliğini puanlamak amacıyla geliştirilen “Anne-bebek etkileşimi çok eksenli değerlendirme” (ABEÇED) isimli aracın
geçerlilik ve güvenilirlik bulgularının incelenmesi amaçlanmıştır.Yöntem: Katılımcılar 12-24 aylık (ort=16.74±4.2 aylık;
[erkek, n=21; kız, n=19]) 40 çocuk ve annelerinden oluşmaktadır. Video görüntüleme beş bölümden (serbest oyun,
birlikte toplama, anket doldurumu, yapılandırılmış oyun ve ayrılma-kavuşma) oluşmaktadır. Hem anne hem de çocuk
(1=çok kötü, 5=çok iyi) her bir madde için 1-5 arasında olacak şekilde 10 maddede iki farklı puanlayıcı tarafından
puanlanmışlardır. Bu on madde içinde; fi ziksel katılım, duygusal katılım, zevk alma, yanıtlılık, karşılıklılık, ortak
dikkat, serbestlik sağlama, uyuma yönelik esneklik, destek olma ve kabullenme yer almaktadır. Sonuçlar: ABEÇED
skorlarının kişiler arası güvenilirliği (anneler, rho=0.33, p<0.05; çocuklar, rho=0.55, p<0.001; toplam, Spearman’s
rho=0.52, p=0.001) iyi ile mükemmel arası bulunmuştur. ABEÇED-anne puanları çocuğun Bayley mental ve motor
gelişim skorları ile pozitif yönde ve Kısa 1-3 yaş sosyal duygusal değerlendirme ölçeği (K1/3-SDD) sorun puanları ile
ters yönde anlamlı korelasyon göstermiştir. Ek olarak, ABEÇED-çocuk skorları K1/3-SDD beceri ve Bayley mental
gelişim skorları ile anlamlı korelasyon göstermiştir. Tartışma: Bu bulgular ABEÇED’in geçerli ve güvenilir olduğunu
desteklemektedir. Anne-çocuk etkileşimini farklı klinik durumlarda ve yaşlarda (ör, 2-4 yaş) değerlendirmek için
ABEÇED’in kullanılacağı yeni çalışmalar ABEÇED’in geçerlilik, güvenilirlik ve kullanılabilirliği için ek bulgular ortaya
koyacaktır
Mother-Toddler Interaction- Multiaxial Assessment (MTI-MAXA): Validity and Reliability Study
Objective: We aimed to investigate psychometric properties of the instrument “Mother-toddler interaction- multiaxial
assessment”(MTI-MAXA) which was developed to assess and rate the quality of interaction between mothers andtheir
infants of 1-2 years of age, within a laboratory setting.. Method: The sample included forty (mean age=16.74±4.2
[12-24] months; [male, n=21; female, n=19]) toddlers and their mothers. The videotaping included fi ve sections (free
play, tidy up, questionnaire, structured play, and separation-reunion). Both toddlers and their parents were scored
over ten items on a fi ve-graded (1=very bad to 5=obviously suffi cient) Likert type scale in MTI-MAXA, by two blinded
researchers. Ten items assessed via the instrument were;physical involvement, affective expressiveness, pleasure,
responsiveness, reciprocity, joint attention, non-intrusiveness, adaptive fl exibility, support, and acceptance. Results:
Interrater reliability of the MTI-MAXA scores (mothers, rho=0.33, p<0.05; toddlers, rho=0.55, p<0.001; total,
Spearman’s rho=0.52, p=0.001) were within good to excellent range. MTI-MAXA-maternal scores were signifi cantly
correlated with Bayley mental and motor scores, while inversely correlated with Brief-infant & toddler Social-emotional
assessment scale (BITSEA)-problem scores of toddlers included in the study. In addition, MTI-MAXA-toddler
scores were signifi cantly correlated with BITSEA-competence and Bayley-mental scores of the toddlers. Discussion:
These fi ndings might support that MTI-MAXA is a valid and reliable tool. Future studies that would use MTI-MAXA to
assess mother-toddler interaction in different clinical settings and apply the instrument to children with different age
groups (e.g., 2-4 year-old) might possibly better accumulate a larger array of fi ndings for MTI-MAXA, in terms of its
reliability, validity, and utility