Türk Psikiyatri Dergisi; 1999;10(2):134-142
Dikkat Eksikliği Hiperaktivite Bozukluğunda Beyin Görüntüleme Çalışmaları
ES Ercan, A Turgay
Dikkat Eksikliği Hiperaktivite Bozukluğu (DEHB) oldukça sık görülen, yaşam boyu çok önemli psikiyatrik ve sosyal sorunlara yol açabilen bir hastalıktır. DEHB’nin beyindeki bir zedelenme sonucu geliştiği biçimindeki düşünceler sendromun tanımlanmasından beri öne sürülmektedir. Bu nedenle DEHB etiyolojisinin aydınlatılmasında beyin görüntüleme çalışmalarına oldukça büyük bir önem verilmektedir. DEHB’de beyin görüntüleme çalışmaları 1970’li yılların sonlarında Bilgisayarlı Tomografi yöntemi kullanılarak başlamıştır. Sonraki yıllarda Manyetik Rezonans Görüntüleme gibi yapısal, Ksenon İnhalasyonu, Tek Foton Yayılım Bilgisayarlı Tomografi (SPECT) ve Pozitron Yayılım Tomografisi (PET) gibi işlevsel beyin görüntüleme çalışmaları gerçekleştirilmiştir. Gelişmiş beyin görüntüleme teknikleri ve araştırma yöntemlerinin kullanılmasıyla elde edilen bulgular DEHB’nin etiyolojisinde prefrontal-striatal-talamo-kortikal döngünün (circuit) rolü üzerinde yoğunlaşmaktadır. Bu yazıda bugüne kadar DEHB konusunda yapılmış olan tüm beyin görüntüleme çalışmaları ayrı ayrı ele alınmaya çalışılmıştır. Sonuç bölümünde bu çalışmalardan elde edilen bulgular özetlenmiş ve DEHB’de beyin görüntüleme çalışmalarının vardığı nokta değerlendirilmeye çalışılmıştır.
Brain Imaging Studies of Attention Deficit Hyperactivity Disorder
Attention Deficit Hyperactivity Disorder (ADHD) is a frequently seen disorder with very important psychiatric and social complications. Ever since its identification as a disorder, ADHD has been attributed to brain dysfunction. Thus, brain imaging techniques have, from the beginning, been very important in the understanding of the etiology of ADHD. Brain imaging studies of ADHD have started in 1970s with the use of Computerized Tomography. In the [year]s that followed, new structural imaging methods such as Magnetic Resonance Imaging and functional methods like Xsenon Inhalation, Positron Emission Tomography and Single Photon Emission Computerized Tomography have been employed. The data collected by the use of advanced imaging techniques and methods have pointed at the role of prefrontal-striatal-thalamocortical circuit in the etiology of ADHD. This study presents a review of the brain imaging findings and discusses some of the hypotheses suggested for the etiology of ADHD.