Türk Psikiyatri Dergisi; 2000;11(1):17-22
Anoreksiya nervosada belirti şiddetini yordayıcı olarak aile işlevselliği ve benlik saygısı
A Erol, F Yazıcı, S Erol, C Kaptanoğlu
Amaç: Bu çalışmanın anoreksiya nervoza (AN) nedenini açıklamaya yönelik kuramlar içinde “aile işlevselliğindeki bozulma” (Minuchin) ve “düşük benlik saygısı” (Silverstone) kuramlarının AN tanı ve belirti şiddetini ne kadar yordadıklarını karşılaştırmayı amaçladık.
Yöntem: Yaş ve eğitim yılı açısından eşitlenmiş 19 lise ve üniversite öğrencisi kadın ve 14 anorektik kadın Rosenberg Benlik Saygısı Ölçeği (RBSÖ), Yeme Tutum Testi (YTT), Belirti Tarama Listesi (SCL-90-R) ve Aile Değerlendirme Ölçeğini’ni (ADÖ) doldurdu. Regresyon analizinde bağımsız değişken olarak yedi ADÖ altölçeği ve RBSÖ’nin benlik saygısı altölçeği alındı ve bağımlı değişken olarak sırasıyla YTT ve SCL-90-R genel belirti düzeyi alınıp yordama gücü karşılaştırıldı. Diskriminant analizinde de aynı bağımsız değişkenlerin tanıyı yordama oranları belirlendi.
Bulgular: ADÖ’ndeki iki değişken ve RBSÖ’nin benlik saygısı alt ölçeği gruplar arasında anlamlı farklılık gösterdi. Anorektik hastalarda düşük benlik saygısı, ailede üyelerin birbirlerine olan ilgisi ve genel işlevlerde problemler saptandı. Aynı bağımsız değişkenlerle SCL-90-R genel belirti düzeyi ve YTT’nin çoklu regresyon analizinde benlik saygısı en iyi yordayan değişkendi. Diskriminant analizinde %75,8 doğru sınıflandırıldı ve fonksiyona giren tek değişken benlik saygısı idi.
Sonuç: Anorektik hastaların benlik saygısı kontrollerinkinden anlamlı derecede düşüktü ve düşük benlik saygısı anorektik belirtilerin şiddetini ve tanıyı yordama gücü aile değişkenlerinden daha yüksekti. Çalışmamızın sonuçları düşük benlik saygısı kuramının aile sistem kuramına göre daha güçlü bir yordayıcı olduğu yönündedir.
Family Functioning and Self-Esteem as Predictors of Presence and Severity of Anorexia Nervosa
Objective: The aim of this study is to compare the relative effectiveness of two etiologic theories related with anorexia nervosa (AN), family systems (Minuchin) and low self-esteem (Silverstone) in predicting the diagnose and severity of AN.
Method: Fourteen anorexic female patients and 19 female college student controls, comparable in age and education [year]s completed Rosenberg Self-Esteem Scale (RSES), Family Assessment Device (FAD), Eating Attitudes Test (EAT) and SCL-90-R. Seven variables of FAD associated with Minuchin’s family system theory and one (self-esteem subscale of RSES) related to Silverstone’s theoretical position on AN were contrasted in terms of their relative effectiveness in predicting both presence or absence and severity of the disorder.
Results: Two variables in FAD and self-esteem subscale of RSES were significantly different between patients and controls. Anorexic patients had lower self-esteem than controls and more pathologic functioning on affective involvement and general functions subscales of FAD. Multiple regression analysis that employed seven subscales of FAD and self-esteem as predictors of total scores of EATresulted in a significant effect for the self-esteem variable. Multiple regression analyses was employed the same independent variables as predictors of general symptom index of SCL-90-R and the self-esteem was the best predictor. Correct classification rate was 75,8% in discriminant analyses and the only variable included in discriminant function was the self-esteem.
Conclusion: The best predictor of these measures in discriminant function analyses and multiple regression was the self-esteem subscale of RSES. These results support that low self-esteem theory is more predictive than family system theory.