Psikiyatride Güncel; 2016;6(2):160-174
Uykusuzluk Bozukluğunda Bilişsel Davranışçı Psikoterapi
S Aslan
Gazi Üniversitesi, Ankara
Uykusuzluk toplumda sık görülen bir sorundur. Araştırmaların büyük kısmında erişkin nüfusun yaklaşık beşte birinde uykusuzluk yakınması
saptanmıştır. Uykusuzluk yakınmaları kadınlarda erkeklerden yaklaşık iki kat daha fazla görülmektedir. Uykusuzluk için tedaviye başvuran
hastalar sağlıklılarla kıyaslandıklarında daha fazla kaygı ve depresyon belirtileri yaşamaktadırlar. Uykusuzluk sorununun özellikle kronikleşmiş
olgularda çözümü için bilişsel davranışçı terapi (BDT), ilaç tedavileri kadar ve uzun dönemde daha etkili bir tedavi yöntemi olarak kabul görmektedir.
Bir bozukluk olarak kabul edilebilmesi için uykusuzluk sorununun en az üç ay devam etmesi, sosyal ve mesleki işlevselliği olumsuz
etkilemesi gereklidir. İnsomni için geliştirilmiş olan BDT’nin (BDT-İ) kronik insomni olgularında ilk sırada ve etkili bir terapi modeli oldu-
ğunu destekleyen birçok araştırma yayımlanmıştır. Giderek artan kanıtlar BDT’nin insomninin tedavisinde uzun dönemde etkili bir biçimde
iyileşme sağladığını desteklemektedir. Son yıllardaki çalışmalarda yargısız farkındalık temelinde geliştirilen stres azaltma ve bilişsel terapi
yaklaşımlarının insomni belirtileri üzerine etkili olduğu bulunmuştur. BDT’nin internet ortamında ve bilgisayar yardımı ile etkili biçimde
yapılabileceğine dair alandaki yeni çalışmalar da umut vermektedir.
Cognitive Behavioral Therapy in Insomnia Disorder
Insomnia is a common problem in society. Many studies reported that one in five adults have insomnia in the general population. The
symptoms of insomnia are nearly two times more likely in women compared to men. Insomnia disorders frequently coexist with anxiety and
depression disorders compared with healthy patients. The cognitive behavioral therapy (CBT) was found to be as effective as medication,
especially for chronic cases, and also found to be a more effective treatment compared to medication in the long term period. To be accepted
as a disorder, insomnia symptoms should continue for at least three months, and symptoms should affect social and occupational functioning
negatively. CBT-I is a specific CBT type developed for insomnia disorder. The effectiveness of CBT-I in chronic insomnia patients has
been approved in various published studies. Growing evidence supports the efficiency of the CBT–I in the long term period. In recent years,
mindfulness-based CBT, and mindfulness based stress reduction therapies was found to be helpful in the treatment of insomnia symptoms.
A new application of computer assisted CBT, and web based CBT applications have promising results.