Türk Psikiyatri Dergisi; 2001;12(2):121-132
Yetiyitimi değerlendirme çizelgesinin (WHO-DAS-II) şizofreni hastalarında geçerlilik ve güvenilirliği
B Uluğ, A Ertuğrul, A Göğüş, E Kabakçı
Hacettepe Ü. Tıp Fak.,\r\nPsikiyatri A.B.D., Ankara
Amaç: Bu çalışmada Yetiyitimi Değerlendirme Çizelgesinin (WHO-DAS-II: World Health Organization- Disability Assessment Schedule-II) Türkçe uyarlamasının şizofreni hastalarında geçerlilik ve güvenilirliğini incelemek amaçlanmıştır.
Yöntem: Ölçek Türkçe’ye çevrildikten sonra DSM-IV tanı ölçütlerine göre şizofreni tanısı alan 60 hastaya ve yaş, cinsiyet, eğitim bakımından eşleştirilmiş 30 kontrole uygulanmıştır. Test – tekrar test güvenilirliğini inceleyebilmek amacıyla hastaların ilk 30’unda görüşme, 15 gün sonra ilk görüşme bulgularına kör olan ikinci bir görüşmeci tarafından tekrarlanmıştır. Tüm görüşmeler standart uygulama eğitimi almış iki psikiyatrist tarafından yapılmıştır.
Bulgular: WHO-DAS-II’nin hastaları kontrollerden ayırt edebildiği, şizofreni hastalarının kontrollere göre yetiyitimi alanlarının hepsinde daha fazla yetiyitimi olduğu görülmüştür. İç tutarlılık incelendiğinde tüm alt alanlara ait Cronbach alfa katsayıları (0.60 ile 0.90 arasında değerler) kabul edilebilir düzeyde yüksek bulunmuştur. Tüm ölçek için Cronbach alfa 0.92’dir. Yapı geçerliliği incelemelerinde, alan toplam puanlarının birbirleriyle ve toplam DAS puanıyla yüksek korelasyon gösterdiği saptanmıştır. Puanlayıcılar arası güvenilirlik için saptanan sınıf içi korelasyon katsayıları tüm alan puanları ve toplam DAS puanı için (0.66 ile 0.94 arasında değerler) oldukça yüksek bulunmuştur.
Sonuç: Bu bulgular WHO-DAS-II Türkçe uyarlamasının şizofreni hastalarında yetiyitiminin değerlendirilmesinde geçerli ve güvenilir olarak kullanılabileceğini göstermektedir.
Reliability and Validity of the Turkish Version of the World Health Organisation Disability Assessment Schedule-II (WHO-DAS-II) in Schizophrenia
Objective: The aim of this study was to evaluate the reliability and validity of the World Health Organisation Disability Assessment Schedule-Second Version in patients with schizophrenia.
Method: After its translation into Turkish, WHO-DAS-II was administered to a sample of 60 patients diagnosed with schizophrenic disorder according to the DSM-IV diagnostic criteria and to 30 controls who were matched for age, sex and education. The first 30 patients were interviewed twice by two clinicians, both of whom were trained in the standard administration of the schedule, with an interval of 15 days for the evaluation of test-retest reliability.
Results: WHO-DAS-II was able to distinguish the patients from the controls. Schizophrenic patients had higher disability scores than the controls in all domains of disability. The Cronbach alpha values for each of the domains (between 0.60 and 0.90) were high enough for at least an acceptable internal consistency. Regarding construct validity, domain scores displayed significant positive correlations with each other as well as with the total DAS score. The intraclass coefficients were quite high for each of the domain scores and the total DAS score (between 0.66 and 0.94), indicating high interrater reliability.
Conclusion: These findings suggest that the validity and reliability of the Turkish version of WHO-DAS-II are satisfactory for patients with schizophrenia.