Sağlık hizmetlerinin ruh sağlığı boyutu yalnızca ruhsal bozuklukların tedavisi ve korunmasıyla sınırlı değildir. Sağlık hizmetlerinin ruh sağlığı boyutu ile ülkelerin sosyoekonomik durumu, kültürel, siyasi, coğrafi özellikleri, bireylerin yaşam kalitesi ve genel anlamda da sosyoekonomik kalkınma arasında çok önemli ilişkiler vardır1. Dünya Sağlık Örgütü tarafından Kırgızistan'da yürütülmekte olan Manas Sağlık Projesi çerçevesinde bir süre Kırgız sağlık sistemini ve özellikle de ruh sağlığı hizmetlerini inceleme fırsatı olması, bu satırların yazarına ruh sağlığı boyutunun yukarıda sıralanan özelliklerle ne kadar içiçe olduğunu bir kere daha görme olanağı vermiştir. Dünya Sağlık Örgütü, Kırgızistan Hükümeti ile ortak olarak, adını Kırgızların ünlü Manas destanından alan ve Türk Hükümetinin parasal açıdan desteklediği bir sağlık projesi yürütmektedir. Bu projede sağlık sisteminin incelenmesi, genel anlamda iyileştirilip geliştirilmesi amaçlanmaktadır. Projenin ilk aşamasında durum değerlendirilmesinin yapılması planlanmış, bu nedenle Türkiye'den aralarında halk sağlığı uzmanlarının, pediatrist, cerrah ve psikiyatristin bulunduğu hekimlerle, idarecilik ve bilgisayar konularında uzman olan kişilerin de katıldığı bir ekip oluşturulmuştur. Projenin ilk aşamasında Haziran Temmuz 1994'de sağlık sisteminin duamı analizi gerçekleştirilmiştir. Bu yazıda, ruh sağlığı hizmetleri açısından alıştığımızdan oldukça farklı uygulamaları olan ancak kültürel ve sosyal yönlerden de önemli benzerliklerimizin bulunduğu Kırgızistandaki ruh sağlığı hizmetleri, ülkedeki hızlı sosyal, ekonomik ve politik değişmeler gözönüne alınarak incelenmeye çalışılacaktır.