Psikiyatri Psikoloji Psikofarmakoloji (3P) Dergisi; 1997;5(2):104-112
DSM-III-R, DSM-IV, ICD-10 ve somatik belirti indeksine göre somatizasyon bozukluğu tanılarının karşılaştırılması
A Sağduyu, M Rezaki, G Özgen, İ Kaplan, B Gürsoy
Başkent Üniversitesi, Ankara
Amaç: Bu çalışmada DSM-III-R, DSM-IV, ICD-10 ve somatik belirti indeksine göre konan somatizasyon bozukluğu tanıları arasındaki uyum düzeyleri incelendi. Yöntem: Temel sağlık hizmetlerinde ruhsal sorunları konu alan ve Dünya Sağlık Örgütü ile ortaklaşa yürütülen bir araştırmanın sonuçlarından yararlanıldı. Bu araştırmanın Türkiye'de yapılan kısmında, yarı kırsal bölgede sağlık ocağına ardarda başvuran 1307 hastaya önce ruh sağlığı tarama anketleri verildi, bundan alınan puanlara göre tabakalı rastgele örneklem yöntemiyle seçilen 400 hastaya tam yapılandırılmış psikiyatrik görüşme ölçekleri uygulandı. Bulgular: Sağlık ocağına başvuran hastaların % 0.5'inin DSM-III-R'ye, % 0.4'ünün DSM- IV'e, % 1.9'unun ICD-10'a ve % 8.5'inin somatik belirti indeksine göre somatizasyon bozukluğu tanısı aldığı görüldü. Farklı sistemlere göre konan somatizasyon bozukluğu tanıları arasındaki uyum düzeyleri düşük bulundu (Kappa: 0.01-0.39). Tartışma: Tanı için gerekli eşiklerin düşürülmesiyle, DSM-III-R, DSM-IV- ve ICD-10'a göre somatizasyon bozukluğu tanısı alamazken, somatik belirti indeksine göre tanı alan pek çok kişinin daha hafifdüzeyde olabilmekle birlikte, yetiyitimi, genel sağlık değerlendirmesi ve ruhsal eş hastalanma gibi genel sağlık göstergeleri bakımından hasta olduğu belirlendi.
Comparison of DSM-III-R, DSM-IV, ICD-10 and somatic symptom index far the diagnosis of somatization disorder
Objective: This article evaluated diagnostic concordance for somatization disorder in four diagnostic systems, DSM-III-R, DSM- IV, ICD-10 and somatic symptom index. Methods: Data related with Turkish center results of the world healt organization colmaborative study on psychological problems in primary healt care was used. 1307 consecutive patients attending to a primary health care center in a semirural area were screened with a questionnaire on mental health, and a structured diagnostic interview was applied to 400 patients selected using stratified sampling method according to scores obtained in screening phase. Results: Diagnostic criteria of somatization disorder according to DSM-III-R, DSM-IV, TCD-10 and somatic symptom index were met in primary care patients with frequency of 0.5 %, 0.4%, 1.9 % and 8.5 % respectively. Diagnostic concordances among four sets of diagnostic criteria were found in low level (Kappa: 0.01-0.39). Discussion: Many patiens full filled somatic symptom index criteria but not DSM-III-R, DSM-IV and ICD-10 criteria for somatization disorder and they showed poor health characteristics in measurements of disability, general health assesment and psychiatric comorbidity.