Türk Psikiyatri Dergisi; 2004;15(3):183-190
Duygudurum bozuklukları ile mizaç arasında ilişki var mı?
F Akdeniz, S Kesebir, S Vahip, AS Gönül
Amaç: Çalışmanın amacı Memphis, Pisa, Paris San Diego mizaç değerlendirme anketi (MPPS-MD) ile belirlenen depresif, hipertimik, siklotimik, irritabl ve anksiyöz mizaçların depresif bozukluk ya da iki uçlu duygudurum bozukluğuna (İU-DB) özgü olup olmadığını araştırmak ve çalışma grupları arasında duygulanım mizacı görülme sıklıklarını karşılaştırmaktır.
Yöntem: 17 yaşından büyük ve iyilik döneminde olan 68 yineleyici tip depresyon (Y-MD), 50 tek dönemli depresyon (T-MD), 84 ötimik İU-DB hastası ve 100 sağlıklı kontrol çalışmaya alındı ve duygulanım mizaçları MPPS-MD ile değerlendirildi.
Bulgular: Y-MD grubunda daha fazla kadın hasta olmak üzere hasta grupları arasında cinsiyet farklılığı vardır. İU-DB hastalarının hastalık başlama yaşları daha düşük ve toplam hastalık süreleri depresif hastalardan daha uzun bulundu. Y-MD grubunda herhangi bir baskın duygulanım mizacı daha sık gözlenmişti. Depresif hastaların depresif mizaç sıklığı ve puanları diğer gruplara göre daha yüksekti. Siklotimik mizaç, hasta gruplarında kontrollere göre daha sık gözlendi ve bu gruplardaki siklotimik mizaç puanları daha yüksek bulundu. Hipertimik mizaç ise sadece İU-DB hastalarında gözlendi.
Sonuç: Bu çalışma bazı kısıtlılıklarına rağmen duygulanım mizaçlarının duygudurum bozukluklarının varlığı ve özelliklerini belirlediğine ilişkin kuramları desteklemektedir.
Is There a Relationship Between Mood Disorders and Affective Temperaments?
Objective: The aim of this study is to investigate whether depressive (DT), hyperthymic (HT), cyclothymic (CT), irritable and anxious temperaments as identified by Turkish version of Temperament Evaluation of Memphis, Pisa, Paris and San Diego Autoquestionnaire (TEMPS-A) are characteristic to depressive or bipolar disorder (BD) and to compare underlying affective temperamental differences.
Method: 68 patients with recurrent major depression (MD-R), 50 patients with single episode major depressive disorder (MD-S), 84 euthymic bipolar patients and 100 healthy controls were included in the study and evaluated with TEMPS-A.
Results: There was a gender difference between patient groups. The females were more dominant in the MD-R group. The mean age of onset of illness of bipolar patients was lower than the depressive patients and the mean duration of illness of bipolar patients was longer than those of the MD-R patients. The prevalence of the rate of any dominant affective temperament was significantly higher in the MD-R group than other study groups. The prevalence rate and scores of DT were significantly higher both in MD-R and MD-S groups (25.0% and 12.0% respectively) than the BD group (2.4%) and control subjects (3.0%). The prevalence rate and scores of CT were higher among the patients groups than the controls. None of the subjects except BD patients had HT.
Conclusion: With the limitations of the study, it is thus reasonable to speculate that affective temperament, to a degree, determine the nature and the existence of the mood disorders.