Türk Psikoloji Dergisi; 1995;10(34):20-31
Görsel İşitsel Sayı Dizileri Testi B Formunun 13-54 Yaş Grubu Üzerindeki Standardizasyon Çalışması
S Karakaş, A Yalın
Hacettepe Üniversitesi, Ankara
Mevcut çatışmada, nöropsikotojik test sınıflamasına da giren bir sayı dizileri testi görgül, yöntemsel ve kuramsal kısıtlılıkları bakımlarından yeniden düzenlenmiş ve yetişkinlerde de kullanılabilir duruma getirilmiştir. GISD-B ile ilgili standardizasyon çalışmasının 13-19 yaş grubu denekleri ( n=372) özel, devlet ve Anadolu Liselerinden, 20-54 yaş denekleri (n=476) ise kamuya ait ve özel kurumlanın çalışanları arasından sağlanmıştır. Standardizasyon çalışmasının araştırma deseni yaş (4 düzey), cinsiyet (2 düzey) ve eğitim durumu (3 düzey) değişkenlerini içermiştir. GISD-B ’nin test-tekrar test tekniğiyle hesaplanan güvenirliği 0.84, WAlS'in sayı dizileri puanları ile olan korelasyonları yoluyla belirlenen kuruttu geçerliği ise 0.67 - 0.84 arasında bulunmuştur. Bulgular, KSB kapasitesinin 7+2 birim arasında değiştiği yolundaki kuralı desteklemiştir. Bununla beraber yaş (13-15, 16-19) ve cinsiyet (kadın, erkek) değişkenlerinin oluşturduğu 2X2 faktörlü desen uyarımca, Toplam Puanlar üzerinde yürütülen Varyans Analizi sonuçları, yaş ve cinsiyetin temel etkisinin anlamlı olduğunu göstermiştir. Yaş (20-34, 35-54), cinsiyet (kadın, erkek) ve eğitim durumu (ilkokul, orta dereceli okul, üniversite) değişkenlerinin oluşturduğu 2X2X2 faktörlü desen uyarınca elde edilen Toplam Puanlar üzerindeki analiz sonuçlarında da yaş ve eğitimin etkisinin anlamlı olduğunu görülmüştür. Ortak etkiler anlamlı bulunmamıştır. Toplam puanlar üzerindeki bu sonuçlar, genelde, diğer 10 puan için de geçerli olmuştur. Bu çalışma, KSB 'yi çeşitli yönleri bakımından güvenilir ve geçerli olarak ölçen bir aracı ülkemize kazandırmış, bilişsel süreçlerle ilgili araçların standardizasyon çalışmalarında yaş, cinsiyet ve eğitimin mutlaka araştırma desenine katılması gerektiğini ortaya koymuştur.
Normative Study of Visual Aural Digit Span Test-Form B On Turkish Adolescents and Adults (ages 13-54)
In the present study, a test of digit span, classified also as a neuropsychological device, is revised with respect to its empirical, methodological and theoretical shortcomings or handicaps and is made suitable for utilization on adults also. The test is called the Visual Aural Digit Span Test Form B (GIST-B) and involves visual or auralpresentation of digits which the subject responds to in oral or written form. The standardization study was carried on 848 Ss. The 13-19 year old Ss were from State and private junior and senior high schools (n= 372) and the 20-54 year old Ss from State and private institutions (n= 476). The research design of the standardization study involved age (2 levels), sex (2 levels) and education (3 levels). Test-retest reliability of the Total Score of GIST-B was found to be 0.84 and the construct validity obtained from the correlation of the test with the digit span subtests of WAIS was in the range of 0.67 - 0.84. The results substantiated the general fmding about the STM capacity; the basic 7+2 rute . However the scores varied with age and education. The 2X2 Anova revealed a significant main effect of age and sex for the Total Score. The 2X2X2 Anova revealed a significant main effect of age and also education for the Total Score. The findings on Total Scores was parallel to those on the other 10 scores.