Trafik kazaları Türkiye’de başta gelen ölüm nedenleri arasındadır. Trafik psikolojisi kapsamında yürütülen çalışmalar insan faktörünün kazalarda temel etken olduğunu ve başta sürücü davranışları, becerileri, bazı kişilik özellikleri ve psikolojik belirtilerin bu kapsamda ele alınması gerektiğini göstermektedir. Bu çalışmada trafik kazalarını ve olumsuz sürücü davranışlarını kestirmede sürücü davranışları, becerileri ve bazı kişilik özellikleri ve psikolojik belirtilerinin rolleri farklı sürücü grupları üzerinde incelenmiştir. Araştırmaya Ankara’da çalışan beş sürücü grubundan 41’i amatör 280’i profesyonel olmak üzere toplam 321 erkek sürücü katılmıştır. Sürücülere demografik özellikleri ve kaza tarihçelerine ilişkin sorularla birlikte sürücülük davranışları (trafik ihlalleri ve hataları), becerileri (araç kullanma ve güvenli sürücülük becerileri) ve bazı kişilik özelliklerini (saldırganlık, heyecan arama) ve psikolojik semptomları ölçmeye yönelik ölçekler uygulanmıştır. Beş sürücü grubunu karşılaştırmak için yapılan analizler, güvenli sürücülük becerisi ve heyecan arama dışında profesyonel sürücü grupları arasında temel farklılıkların olmadığını göstermiştir. Kaza sayısı temelinde yapılan analizlerde ise iki ve daha fazla kaza yapan sürücülerin hiç kaz yapmayanlardan daha fazla trafik ihlal ve hataları yaptıkları, güvenli sürücülük becerilerinin düşük düzeyde olduğu ve görece yüksek düzeylerde heyecan arama eğilimi, psikolojik semptomlar ve saldırganlık gösterdikleri bulunmuştur. Aşamalı regresyon analizleri yılda gidilen km ve yaşın etkisi kontrol edildikten sonra bile ihlallerin kaza sayısını yordadığını göstermiştir. İhlalleri yordayan en güçlü değişken ise psikolojik semptomlar olmuştur. Bulguların tartışılmasında geçmişte yapılan kaza sayısı, ihlaller, güvenli sürücülük becerisi ve uyaran arama gibi bazı kişilik özelliklerinin sürücülerin değerlendirilmesinde ve kazaların azaltılmasında dikkat edilmesi gereken kritik faktörler olduğu vurgulanmıştır.

Traffic accidents are a leading cause of death in Turkey. Past research on traffic psychology has clearly revealed that human factors play the chief role in road crashes, and driver behaviors, skills, risk-oriented personality traits, and psychological symptoms are the specific contributors of these factors. The present study was conducted to examine the role of driver behaviors, skills, some personality constructs, and psychological symptoms in predicting accidents and negative driver outcomes. A total of 321 male drivers (41 automobile and 280 professional: taxicab, bus, heavy vehicle, and minibus drivers) were involved in the study and filled out a survey consisting the measures of demographic characteristics, accident history, driver behaviors (violations and errors), skills (driving and safety skills), certain personality traits (sensation seeking, aggression), and psychological symptom checklist. The results of the analyses comparing five drive types demonstrated no significant differences with the exception of safety skills and sensation seeking. Comparison of the drivers with no accidents and multiple accidents revealed that those with multiple crashes reported higher levels of violations and errors and lower levels of safety skills and also had higher sensation seeking, aggression, and psychological symptoms than accident-free drivers. The results of the sequential regression analysis indicated that violation was the only predictor of accident rate after controlling age and exposure to driving. Finally, psychological symptoms were the strongest predictor of traffic violations. Findings were discussed emphasizing the critical impact of driver violations, safety skills, and certain personality constructs, such as sensation seeking, in creating "accident proneness", and suggestions were made for future studies.