Bu derlemede şizofreni ayırıcı tanısında önemli olan nörogelişimsel bozukluklar ve başka bir tıbbi duruma bağlı psikotik bozukluklar vurgulanmaya çalışılmıştır. Erken erişkinlik dönemindeki psikoz hastalarının büyük çoğunluğuna şizofreni spektrum bozuklukları ya da duygudurum bozuklukları tanıları konulmaktadır. Bununla beraber psikoz nörolojik, endokrin veya immünolojik bir hastalığın belirtisi olabilmektedir. Otizm spektrum bozukluğu ve zihinsel gelişim bozukluğu gibi şizofreniyle karıştırılabilen nörogelişimsel bozukluklar da erken yaşlarda başlamaktadır. Psikiyatrik belirtisi olan tıbbi hastalıkların ya da nörogelişimsel bozuklukların ilk muayenelerinin psikiyatrist tarafından yapılması da seyrek değildir. Psikoza yol açan asıl nedenin atlanması uygun tedavinin gecikmesine yol açabilmektedir. Şizofreni ya da bipolar bozukluk tanılarının fazladan konması hastaya yanlış ya da eksik tedavi uygulanmasına yol açabileceği gibi; kanıta dayalı antipsikotik tedavi şemaları psikiyatrik hastalıklar için hazırlandığından hasta gereksiz antipsikotik tedaviye de maruz kalabilmektedir. Bu nedenlerden dolayı şizofreni tanısı konmadan ayırıcı tanıda muhtemel tüm tıbbi durumların ve nörogelişimsel bozuklukların dışlanması gerekmektedir.

This review focuses on the differentiation of schizophrenia in the setting of adult psychiatry from neurodevelopmental disorders (NDD’s) and psychosis due to other medical conditions (PDMC). Psychotic disorders in early adulthood are most frequently diagnosed with the schizophrenia spectrum or mood disorders. However, they may be the manifestation of neurologic, endocrine or immunologic disease. Individuals with NDD’s such as the autism spectrum disorder (ASD) or intellectual developmental disorder (IDD) may also present initially in adulthood. Therefore it is not uncommon that the psychiatrist is the first physician to assess a psychotic patient with underlying medical illness or a NDD. Failure to identify the underlying cause will delay appropriate management. Overdiagnosis of primary psychiatric disorders may be misleading in planning the treatment, as evidence-based treatment algorithms relevant to psychosis are intended for primary psychotic disorders like schizophrenia, and symptomatic treatment may result in unnecessary exposure to antipsychotic drugs. Exclusion of other medical conditions and NDD’s is essential before establishing a diagnosis of schizophrenia.