Nöropsikiyatri Arşivi; 2014;51(4):403-404
Bir Paradoks Olarak Risperidon Kullanımına Bağlı Kekemelik Olgusu
İM Atay, B Tanrıtanır, A Akpınar, A Demirdaş
Süleyman Demirel Üniversitesi, Isparta, Türkiye
Kekemeliğin temel özelliği, bireyin konuşmasının gerek akıcılık, gerekse zamanlama
yönünden yaşına uygun olmayan biçimde bozulmasıdır. Bu bozukluk seslerin ve hecelerin
sık sık yinelemeleri ve uzatılmaları ile belirlidir. Kekemeliğin edinsel ve gelişimsel olarak
iki tipi mevcuttur.
Edinsel kekemelik herhangi bir yaşta aniden başlayabilmektedir ve ilaç yan etkilerine
bağlı olarak nadir de olsa edinsel kekemelik görülebilmektedir. Antipsikotiklere bağlı
kekemelik ise çok nadir gelişmektedir. Risperidon dopamin 2 (D2) ve serotonin 2A (5
HT2A) reseptörlerinin güçlü antagonisti olup, noradrenalin ?1 ile ?2 reseptörlerine yüksek
afinite göstererek etki etmektedir. Psikotik bozukluklar, duygudurum bozuklukları ve
davranım bozuklukları hatta kekemelik tedavisi dahil olmak üzere geniş bir spektrumda
kullanılmaktadır. Risperidon, D2 reseptör antagonizmasıyla striatal metabolizmayı
artırarak kekemelik semptomlarını iyileştirmektedir.
Literatürde psikotik bozukluğu olan kısa süreli ve yüksek doz risperidon tedavisine bağlı
gelişen iki kekemelik olgusu dışında başka vaka sunumuna rastlanılmamıştır. Olgumuzda
ise kronik düşük doz risperidon kullanımı sonrası gelişen kekemelik yan etkisi dikkat
çekici olup ilk kez tartışılmıştır. Risperidon’un kekemelik tedavisinde kullanılmasının yanı
sıra kekemelik yan etkisinin de bulunması bir paradoks olarak ilginç görünmektedir.
A Case of Risperidone Induced Stuttering as a Paradox
The main feature of stuttering is the disturbance in terms of both timing and fluency of
speech inappropriate with the age. This disturbance is characterized with the repetition
and prolongation of sounds and syllables.
There are two types of stuttering as acquired and developmental. Acquired stuttering
may begin suddenly at any age and may be seen rarely due to the adverse effects of
drugs. Stuttering induced by antipsychotics may develop very rarely. Risperidone is a
strong antagonist of dopamin 2 (D2) and serotonin 2A (5 HT2A) and shows a high affinity
for ?1 and ?2 noradrenaline receptors. It’s used in a wide spectrum including psychotic
disorders, mood disorders, and behavioral disorders, even for the treatment of stuttering.
Risperidone treats the symptoms of stuttering by the antagonism of D2 receptors with an
increase in striatal metabolism.
In literature, we haven’t observed any other case reports except the two stuttering cases
with psychotic disorders due to the short term and high-dose risperidone treatment.
In our case, stuttering adverse effect of chronic low-dose risperidone treatment is
remarkable that is discussed for the first time. As well as the use of risperidone for the
treatment of stuttering, stuttering adverse effect seems to be interesting as a paradox.