Klinik Psikiyatri Dergisi; 1999;2(2):75-88
Stroop Testi TBAG Formu: Türk Kültürüne Standardizasyon Çalışmaları, Güvenirlik ve Geçerlik
S Karakaş, E Erdoğan, L Sak, AŞ Soysal, T Ulusoy, İY Ulusoy, S Alkan
Hacettepe Üniversitesi, Ankara
Bu makalede BıLNOT (Bilişsel Potansiyeller için Nöropsikolojik Test) Bataryası testlerinin standardizasyonu çalışmalarından Stroop Testi ile ilgili olanlar ele alınmaktadır. Çalışmanın amacı, Stroop Testi TBAG Formu olarak adlandırılan Türk Formunda kullanılacak puanlama yöntemini, testin güvenirlik ve geçerliğini belirlemektir.Puan türleri arasındaki korelasyonlar yaş ve eğitim düzeyleri açısından eşdeğerli özelliklere sahip 54 denek; faktör örüntülerini belirleme çalışmaları, belirtilen değişkenlerin düzeylerine dengeli olarak dağılmış 395 denek; güvenirlik çalışmaları ise bu gruptaki deneklerden 65'i üzerinde yürütülmüştür. Türk standardizasyonu için geliştirilmiş olan Stroop Testi TBAG Formu, orijinal Stroop ile Victoria Formlarının birleşiminden oluşturulmuştur. Deneklere bireysel olarak uygulanan Stroop Testi TBAG Formu, belirli bir sırada sunulan 4 kartın kullanıldığı beş bölümden oluşmuştur.Fark (ve oran) puanları ile tamamlama süresi arasındaki korelasyonlar, elde edilen güvenirlik katsayıları ve ortaya çıkan faktör örüntülerini içeren değerlendirmeler, Stroop Testi TBAG Formunun puanlanmasında tamamlama süresi puanlarının kullanılabileceğini ortaya koymuştur. Faktör analizi çalışmaları, Stroop Testi TBAG Formunun bozucu etkiyi ve ayrıca da dikkati yansıtan okuma ve renk söyleme hızını ölçtüğünü ortaya koymuştur. Literatürde Stroop testleri için elde edilenlerle uyumlu olan bu bulgular, Stroop Testi TBAG Formunun geçerliği yönünde kanıt oluşturmuştur. Türk kültürüne uyarlanmış, standart uygulama ve puanlama yönergeleri hazırlanmış, güvenirlik ve geçerlik çalışmaları çok yönlü olarak çalışılmış ve normatif değerleri hesaplanarak standardizasyon çalışmaları tamamlanmış olan Stroop Testi TBAG Formunun; özellikle psikiyatri, nöroloji, nöroşirurji ve klinik psikoloji gibi uygulama alanlarında ve ayrıca deneysel psikoloji ve bilişsel psikoloji gibi temel bilim dallarında önemli bir ölçme aracı olarak kullanılabileceği düşünülmektedir.
Stroop Test TBAG Form: Standardisation for Turkish Culture, Reliability and Validity
This is a study on the standardisation of the Stroop Test and is a part of an extensive project which involves the standardisation of a neuropsychological test battery (Neuropsychological Test Battery for Cognitive Potentials: BILNOT Battery) to Turkish culture. The aim of the study was to determine the scoring method for the Turkish standardisation of the test, named as the Stroop Test TBAG version, and to assess its reliability and validity.
The Stroop scores and their correlations were studied on 54 subjects who were equivalent on age and education and equally distributed with respect to sex. The data for the assessment of the factor structure was obtained from a second group of 395 subjects who were equally distributed on levels of age, education and sex. The reliability was studied on 65 of the 395 subjects, that were also equally distributed with respect to age, education and sex.
The correlations between difference (and ratio) and time to completion scores, the reliability coefficients and the factor structures showed that the time to completion scores can be used in scoring the Stroop Test TBAG version. Factor analysis showed that the test scores represent interference and attention.
Its standardisation process completed (adaptation, preparation of standard administration and scoring instructions, assessment of reliability and validity coefficients, determination of the normative values), the Stroop Test TBAG Form will be a useful measuring tool for especially the fields of psychiatry, neurology, neurosurgery, and clinical psychology and for the basic science field of experimental psychology.