Dü?ünen Adam: Psikiyatri ve Nörolojik Bilimler Dergisi; 2014;27(3):221-232
Üniversite öğrencilerinde ebeveyn kabulü ile psikolojik uyum arasındaki ilişkinin incelenmesi
G Dural, İ Yalçın
Ankara Üniversitesi, Ankara
Amaç: Bu çalışmada, anne-baba kabul/reddi ve psikolojik uyum değişkenleri arasındaki ilişkilerin, bir yapısal
model bağlamında test edilmesi amaçlanmıştır. Araştırmanın bir başka amacı da her iki değişkenin cinsiyet
açısından incelenmesidir.
Yöntem: Araştırmanın örneklemini Ankara Üniversitesi’nde öğrenim gören 19-36 yaş arasındaki 271’i kadın, 135’i
erkek 406 öğrenci oluşturmaktadır. Çalışmada yer alan katılımcılara, Ebeveyn Kabul/Red Ölçeği (EKRÖ) Anne
ve Baba Formu, Kişilik Değerlendirme Ölçeği (KİDÖ) ve kişisel bilgi formu uygulanmıştır.
Bulgular: Anneden algılanan kabul/redde bakıldığında; erkeklerin sıcaklık, düşmanlık, kayıtsızlık alt boyutları ve
toplam anne kabul/reddi açısından annelerini kadınlardan daha reddedici algıladıkları görülmüştür. Babadan
algılanan kabul/red alt boyutları açısından bakıldığında; tüm alt boyutlarda (sıcaklık, düşmanlık, kayıtsızlık ve
ayrışmamış red) ve toplam puanlarda erkeklerin babalarını kadınlara göre daha reddedici algıladıkları
bulunmuştur. Psikolojik uyum alt boyutları açısından bakıldığında; düşmanlık, olumsuz özsaygı, olumsuz
öz-yeterlik ve duygusal tepkisizlik alt boyutlarında erkeklerin; bağımlılık alt boyutunda ise kadınların daha
yüksek puan aldıkları görülmüştür. Yapılan analizde önerilen hipotetik modelin geçerli olduğu bulunmuştur.
Yapısal modelde, anne ve baba kabul/reddi örtük değişkenlerinin psikolojik uyum örtük değişkenini yordadığı
görülmüştür.
Sonuç: Sonuç olarak bulgular, Ebeveyn Kabul/Red (EKAR) Kuramı ve literatürdeki araştırmalarla tutarlı olarak
ebeveyn kabul/reddinin psikolojik uyumu yordadığını göstermiştir. Çalışmanın sonuçları, EKAR Kuramı ve
literatürdeki araştırmalar çerçevesinde tartışılmıştır.
Investigation of relationship between parental acceptance and psychological adjustment among university students
Objective: In this study, it is aimed to test the relations between parental acceptance/rejection and
psychological adjustment variables by using structural equation modeling. Another aim of the study is to
investigate the study variables in terms of gender.
Method: The sample of the study is formed by 271 females, 135 males out of 406 students aged in 19-36 who
are studying at Ankara University. Demographic Information Form, Parental Acceptance-Rejection
Questionnaire (PARQ), and Personality Assessment Questionnaire (PAQ) have been conducted to the
participants in this study.
Results: When the perceived acceptance/rejection from the mother was examined, it has been seen that
males perceive their mothers more rejective than females in terms of sub-scales of warmth/affection,
hostility/aggression, indifference and total maternal acceptance/rejection. When the perceived
acceptance/rejection from the father was examined in terms of sub-scales, in all sub-scales (warmth/
affection, hostility/aggression, indifference/neglect and undifferentiated rejection) and in total scores
males perceive their fathers more rejective than females. In terms of sub-scales of psychological adjustment;
in sub-scale of hostility, negative self-esteem, negative self-adequacy and emotional unresponsiveness
males scored higher; but in the sub-scale of dependence females scored higher. In the analysis, it was found
that the suggested hypothetical model is valid. In the structural model, the latent variables of parental
acceptance/rejection predict the psychological adjustment latent variable.
Conclusion: In conclusion, the findings have proven that parental acceptance/rejection predicts the
psychological adjustment consistent with the theory of Parental Acceptance/Rejection (PARTheory) and
the studies in literature. The results of the study have been discussed within the context of PARTheory and
the studies in the literature