Türk Psikiyatri Dergisi; 2014;25(2):124-132
Hipomanik Tutumlar ve Pozitif Yordamalar Ölçeği Kısa Formunun Geçerlik ve Güvenilirlik Çalışması
Z Maçkalı, A Tosun, ÖÇ Tosun, AG Hariri, C Akkaya, E İyidoğan, ES Yalçın
Hacettepe Üniversitesi, Ankara
Amaç: Kişilerde maniye yatkınlık yaratan, iki uçlu bozukluğa özgü bilişlerle ilgili araştırmalar son dönemlerde artmıştır. Mansell (2006) Hipomanik Tutumlar ve Pozitif Yordamalar Ölçeği’ni (HİTPOY) bu bilişleri belirlemek üzere geliştirmiştir. Bu çalışmada HİTPOY’un kısa versiyonunun (Mansell ve Jones 2006) psikometrik özellikleri ülkemizdeki iki uçlu bozukluk tanısı olan hastalarda incelenmiştir. Yöntem: Örneklem sönme dönemindeki 115 iki uçlu bozukluk tanısı alan hasta ile 103 sağlıklı kontrol katılımcısından oluşmaktadır. Katılımcılara Kısa-HİTPOY, Duygudurum Bozuklukları Ölçeği (DDBÖ) ve Fonksiyonel Olmayan Tutumlar Ölçeği (FOTÖ) uygulanmıştır. Bulgular: Ters maddelerin alfa katsayısını düşürdüğü saptanmış ve bu maddeler toplam puan hesaplamasından çıkarılmıştır. Bu düzenleme sonrasında ölçeğin iç tutarlılığı yüksek bulunmuştur (bütün örneklemde r=0,84, klinik grupta r=0,83, kontrol grubunda r=0,86). Test-tekrar test güvenilirliği oldukça yüksektir (r=0,41). Ölçeğin DDBÖ ve FOTÖ ile karşılaştırılmasıyla elde edilen ölçüt geçerliği yine yüksek bulunmuştur. Son olarak Kısa-HİTPOY’un, klinik ve sağlıklı kontrol katılımcılarını ayırt edebildiği görülmüştür. Sonuç: Kısa-HİTPOY ülkemizde, sönme dönemindeki iki uçlu bozukluk tanısı olan hastaların hipomanik tutumlarını değerlendirmek için kullanılabilecek geçerli ve güvenilir bir ölçektir. Ayrıca bu ölçeğin iki uçlu bozukluğun bilişsel-davranışçı ve psikososyal müdahalelerde işlevsel olmayan tutumların belirlenmesi ve üzerine çalışılması için kullanılabileceği düşünülmektedir.
The Validity and Reliability of The Brief-Hypomanic Attitudes and Positive Predictions Inventory-Turkish Version
Objective: There has been a great deal of interest in specific dysfunctional beliefs that may be associated with susceptibility to mania. The Hypomanic Attitudes and Positive Predictions Inventory (HAPPI) was developed by Mansell (2006) to identify such beliefs. The present study aimed to measure the psychometric properties of the Turkish version of the brief version of the HAPPI (Brief-HAPPI-TR). Method: The study sample consisted of 115 outpatients with bipolar disorder (BD) and 103 healthy controls. Participants were administered the Brief-HAPPI-TR, Mood Disorder Questionnaire (MDQ), and Dysfunctional Attitudes Scale (DAS). Results: The reverse-scored HAPPI items lowered the alpha coefficient and were therefore excluded from the total score. The remaining items had high internal consistency for the entire sample (r = 0.84), for the BD group (r = 0.83), and for the control group (r = 0.86). The test-retest reliability coefficient was moderately high (r = 0.41). Brief-HAPPI-TR scores were significantly correlated with MDQ and DAS scores. Finally, Brief-HAPPI-TR was able to differentiate between the BD patients and controls. Conclusion: Brief-HAPPI-TR was observed to be valid and reliable for assessing hypomanic attitudes in Turkish BD patients in remission. In addition, we think that within the cognitive-behavioral paradigm this scale can be used to identify and treat dysfunctional cognitions in Turkish BD patients.