Psikiyatride Güncel; 2012;2(3):232-243
İș yerinde psikolojik șiddet (mobbing): klinik ve yasal yaklașım
B Kaya
Gazi Üniversitesi, Ankara
Şiddet hem bireysel hem de toplumsal düzeyde her an karşımıza çıkan bir olgudur. Önlenemeyen şiddet yaşamın var olduğu her yerde
verimliliği ve başarıyı düşürmektedir. Özellikle insanların yoğun etkileşim içinde olduğu mesleklerde ortaya çıkan çeşitli boyut ve düzeylerdeki
şiddet hem iş sağlığı ve güvenliğini hem de ekonomiyi olumsuz yönde etkilemektedir. İşyerinde şiddet çalışma yaşamını düzenleyen
çok önemli yasalara rağmen özgün ve yeni biçimler edinerek süreklilik kazanmaktadır. İşyeri şiddetinin özgün bir biçimi olarak yıldırma
son yıllarda sosyoloji ve hukuk başta olmak üzere birçok disiplinin üzerinde çalıştığı bir konu haline gelmiştir. Yıldırma kavramının çalışma
yaşamında emek sermaye çelişkisinin yerine çalışanlar-emekçiler arasındaki çatışma ve çekişmeleri koyarak sınıfsal bakışı ortadan kaldırdığı,
bireyi öne çıkardığı, sistemi ilgilendiren değil, bireyleri ilgilendiren tekil bir sorun gibi, algılanmasını sağladığı öne sürülmekte, yıldırma
yerine “yıkıcı emek rejimlerinde emekçiler arası şiddet” kavramının kullanılması önerilmektedir. Yıldırma sonucunda özellikle yaşanılan
stres, yıldırmanın uygulama biçimi, süresi ve şiddeti ile bağlantılı olarak birçok fiziksel ve ruhsal belirti ortaya çıkmaktadır. Yıldırma hukuksal
boyutları giderek öne çıkan ve emsal davalarla mücadele gücünün daha da arttığı bir süreç olarak güncellik kazanmıştır. Bu yazıda
yıldırmanın klinik ve hukuksal özellikleri gözden geçirilecek çözüm yolları tartışılacaktır.
Psychological violence in working place (mobbing): clinical and legal approach
Violence is a phenomenon that we face at any time both in personal and social level. The unavoidable violence decreases productivity and
success at every field and phase of life. Especially the violence that occurs in the jobs that people are involved in a high interaction, affects
negatively both the job security and health and the economy. Violence in working place gains continuity by obtaining new and original
forms, in spite of the very important rules that designs working life. Mobbing, as an original form of working place violence, has become
an issue that is worked on by many disciplines particularly sociology and law in recent years. It is claimed that, the concept of mobbing,
remove class approach, puts forward person and provides the perception that it is a singular problem regarding persons and not the system,
by putting the clashes and conflicts between the employee-workers in place of labour-capital conflict, and it is adviced to use the concept
of “violence among workers in destructive labour systems” in place of mobbing. In consequence of mobbing especially related with the
stress, the applying form, duration and violence of mobbing, many physical and mental symptoms occur. Mobbing has gained currency as
a process in which the legal extent becomes prominent and the power of struggle has increased with test cases. In this article, the legal and
clinical features of mobbing will be examined and the ways of solution will be argued.