Akıl hastalığına bağlı olarak ceza bağışıklığı uygulamasının gerektirdiği adli psikiyatrik değerlendirme genel psikiyatrik değerlendirmeden farklı özellikler gösterir. Bu yönde düzenlenecek raporların dürüst, nesnel ve hatasız olma çabasıyla birlikte psikiyatri bilgisini hukuki çerçevede kullanma becerisini gerektirdiği açıktır. Ceza sorumluluğunun tam yokluğu psikiyatrik sınıflama dizgelerinin kalıplarından daha geniş bir akıl hastalığı değerlendirmesini gerektirir. Yasanın tanımladığı akıl hastalığının, kişinin yanlışı bilme ve dürtülerini engelleme gücünü büyük ölçüde ortadan kaldıracak şiddette bir psikiyatrik hastalık olduğu uygulamanın temelini oluşturur. Ceza sorumluluğu çerçevesinde akıl hastalığının değerlendirmesi hem hastalığın hem suç davranışının ayrıntılı incelemesini zorunlu kılar. Bu inceleme sürecinde hastalık benzetimi ve hastalık gizleminin de dikkatle araştırılması gereklidir.

Forensic psychiatric evaluation for exemption from punishment includes aspects that differ from a general psychiatric assessment. In addition to fairness, objectivity and precision, a good forensic psychiatric report requires the particular skill of applying psychiatric knowledge to the judicial frame. Assessment for absolute exemption from criminal responsibility has a wider scope compared to a general psychiatric evaluation, in that it must conform to a system that is broader than clinical psychiatric classifications. The main principle stipulates that for a mental disorder to be accepted by the Penal Code as reason for exemption it must be severe enough to impair the ability of the defendant to know right from wrong as well as his/her ability of drive inhibition. Thus, assessment for criminal responsibility requires a detailed investigation of not only the severity of the mental disorder but also the characterization of the criminal behavior in question. Malingering and dissimulation must also be carefully investigated.