Psikiyatride Güncel; 2014;4(1):50-61
Çocuk ve ergenlerde duygudurum bozuklukları
YI Taner
Gazi Üniversitesi, Ankara
Çocuk ve ergenlik döneminde depresyon oldukça sık görülen, tekrarlarla giden ve süregelen okul başarısını, aile ve arkadaş ilişkilerini önemli
oranda etkileyen bir psikopatolojidir. Etiyolojisinde ailesel geçişin önemli rolü olduğu düşünülmekle birlikte, psikososyal etmenler ve kronik
hastalıkların etkili olduğu bilinmektedir. Çocukluk çağında depresif belirtiler yaş dönemine ve cinsiyete göre farklılık göstermektedir. Genellikle
tekrarlarla seyreden bir bozukluk olup, hastalık kronikleşmesi pek çok faktörle ilişkili bulunmuştur. Çocuk ve ergenlerdeki depresyonun
değerlendirilmesi ve tedavisinde çocuk ve klinisyen arasında her şeyden önce güvenilir bir ilişki oluşmalıdır. Uygun tedavi seçiminde
hastalığın şiddetinin belirlenmesi önemlidir. Hafif depresyon tablolarında, destek, psikoeğitim ve izlem tedavisi yeterli olurken, orta-ağır
depresyon tablolarında psikoterapi ve/veya antidepresan ilaçlardan yararlanılır. Çocuk ve ergenlerde görülen depresyonun tedavisinde en
yaygın olarak kullanılan ve ilk tercih edilmesi gereken ajanlar SSRI’lardır. Bipolar bozukluk, çocuk ve ergenlerde işlevselliği önemli derecede
etkileyen, kronik seyirli bir bozukluktur. Bu nedenle de çocukluk ve gençlik yıllarında bipolar bozukluğun tanınması ve tedavi edilmesi özel
öneme sahiptir. Bipolar bozukluk psikiyatrik hastalıklar içinde genetik geçişin önemli rol oynadığı bozukluklardan biridir. Bipolar bozukluğu
olan çocuk ve ergenlerle yapılan beyin görüntüleme çalışmalarında hem yapısal hem de fonksiyonel değişikler olduğu gösterilmiştir. Çocuk
ve ergenlerdeki erken başlangıçlı bipolar bozukluğun temel klinik özellikleri; uzun epizodlar ve kronik gidiş, karma epizodlar ve/veya hızlı
döngü ve eşlik eden belirgin iritabilitedir. Bipolar bozukluğun ilk ortaya çıktığı zaman doğru olarak tanınıp, tedavi edilmesi, ileriki yıllarda
hastalığın gidişini önemli ölçüde etkilemektedir. Tedavinin temelinin farmakolojik tedavi oluşturmaktadır; antipsikotikler, antikonvulzanlar
ve lityum yaygın olarak kullanılan ilaçlardır.
Mood disorders in childhood and adolescence
Depression is one of the psycho-pathologies which occurs commonly in the period of childhood and adolescence and affects school
success and family/friendship relations. In addition to genetical factors, psychosocial adversities should be considered as etiological factors.
Depressive symptoms in childhood and adolescence period may differ with age or gender. Depression is usually a chronic disorder. In order
to correctly evaluate and treat the disorder, a reliable relationship must be established between the patient and the clinician in the first place.
It is important to determine the intensity of the disorder in order to select suitable treatment For mild depressive disorders, supportive
psycho-education and patient follow-up is sufficient while for moderate/severe depressive disorders psychotherapy and/or medicines can be
used. SSRIs are the agents that should be considered in the first place in the treatment of depression in childhood and adolescence. Bipolar
disorder is an important chronic disorder which affects functionality in all areas in childhood and adolescence. As it is a serious disorder,
it is important to diagnose and treat bipolar disorder in childhood and adolescence years. Bipolar disorder is a disease in which genetical
transition has an important effect. Functional and structural changes in the brain are illustrated to exist by brain scanning studies of child
and adolescent patients with bipolar disorder. The primary clinical properties of pediatric bipolar disorders can be listed as long episodes
with chronic progress, mixed episodes and/or fast cycles with accompanying irritation. Properly diagnosing and treating the disease from
the beginning importantly affect the prognosis in the following years. The main basis of the treatment is using pharmacological treatment;
antipsychotics and anticonvulsants and lithium are commonly used agents.