Süreğen Ruhsal Hastalığı olan bireylerin büyük hastaneler yerine toplum içinde tedavi edilmesi ve bakımlarının sağlanması anlayışından yola çıkarak hayata geçirilen Toplum Temelli Ruh Sağlığı Sistemi, uygulamaya geçirildiğinden bu yana, ortaya çıkan ihtiyaçlar ve kısıtlılıkların da etkisiyle evrilmiş, pek çok farklı model ve servis ortaya çıkmıştır. Ancak zaman içinde bu çeşitlilik bir karmaşaya neden olmuş ve ağır ruhsal hastalığı olan bireylerin bu hizmetlere ulaşma ve yararlanmaları konusunda zorluklar olduğu saptanmıştır. Ağır ruhsal hastalığı olanlara toplum içinde ulaşılması ve farklı psikiyatri hizmetlerinin koordine edilmesi, yeni bir ruh sağlığı hizmetinin ve profesyonelinin, “olgu yönetimi ve olgu yöneticisi”nin ortaya çıkmasını sağlamıştır. Farmakolojik tedavilerde meydana gelen ilerlemelere rağmen ilaçların bazı olgularda etkilerinin sınırlı olması, yan etkilerinin yüksek olması, tedaviye uyumun düşük olması gibi nedenler, destek tedavi arayışlarını, aileyi sürece dahil etmeyi, ruhsal tedavi ve ruhsal toplumsal yaklaşımları devreye sokmuştur. Bu yazıda ağır ruhsal hastalığı olan bireylerin toplum içerisinde tedavilerinin sağlanması için geliştirilen olgu yönetimi modelleriyle, bu modeller içerisinde kullanılmasının zorunluluk haline geldiği psikolojik ve ruhsal toplumsal yaklaşımların ana hatlarıyla anlatılması amaçlanmıştır. Ayrıca ülkemiz koşullarında süreğen ruhsal hastalığı olan bireylere olgu yöneticiliği, psikolojik ve ruhsal toplumsal yaklaşımları uygulama konusunda bir hayli deneyimin biriktiği Bakırköy Ruh Sağlığı ve Sinir Hastalıkları Hastanesi Gündüz Hastanesi ve Rehabilitasyon Merkezi’ndeki uygulamalardan ve olgu örneklerinden bahsedilecektir.

Community based treatment programs for chronically mentally ill patients changed the aim of treatment of these patients from hospitals to community. Several models are developed according to the needs, inhibitions and practical applications by the time. It was realized that variety of models caused a chaos and this increased the difficulties of access of these patients to the services. These difficulties created the concept of “case management” for regulating and supplying the access of the patients to these services in these systems. Although development of pharmacological treatments, the inhibitions of them in some patients’ treatment, high amount of side effects, low range of drug use, increased the need of supportive treatment alternatives, psychosocial and psycho-therapeutic interventions and involvement of the family. We aimed in this paper to introduce the case management models, psychosocial and psychotherapeutic models which are used in community based models for chronically mentally ill patients. There are also some case presentations done in BRSHH GHRM which is a unique experienced center in Turkey about the case management and psychosocial and psycho-therapeutic interventions.