Amaç: Bu makalede; Otizm Yelpaze Bozukluklarında (OYB), Zihin Kuramı (ZK), Yürütücü İşlevler ve Zayıf Merkezi Bütünleştirme güçlüklerinin gözden geçirilmesi amaçlanmıştır. Yöntem: PubMed arama motoru ile “autism (otizm), autism-spectrum disorders (otizm yelpaze bozuklukları), theory of mind (zihin kuramı), social cognition (sosyal biliş), executive functions (yürütücü işlevler), central coherence (merkezi bütünleştirme), weak central coherence (zayıf merkezi bütünleştirme)” anahtar kelimeleri kullanılarak ve ayrıca ilişkili makaleler taranarak çalışmalara ulaşılmış ve veriler gözden geçirilmiştir. Sonuçlar: OYB grubunda, gerek göreceli daha basit yanlış inanç testleri ve aldatma testlerinin kullanıldığı çalışmalarda gerekse daha karmaşık hikâyelerden, gözlerden ve sesten başkasının niyetini algılamayı ölçen gelişmiş ZK testlerinde, bozukluklar gösterilmiştir. OYB grubunda, bilişsel esneklik, üretebilirlik, planlama ve uzamsal işleyen bellek gibi yürütücü işlevlerde yetersizlikler saptanmıştır. Bu yetersizlikler yanı sıra otizm grubunda zayıf merkezi bütünleştirmeyi değerlendiren görsel-uzaysal testlerde kontrollere göre daha iyi performans ve Navon Hiyerarjik Figürler testinde kontrol grupları gibi global bir avantaj gösterildiği, ancak sözel-semantik alanda yetersizlikler gözlendiği belirtilmektedir. Tartışma: OYB’de özgün bilişsel yapıların belirlenmesinin,hastalıklardan sorumlu genetik faktörlerin keşfinde önemli olabileceği gibi uygun eğitsel yaklaşımlara da katkı sağlayabileceği düşünülmektedir. Ancak kendi içinde de heterojen bir grup olan OYB belirtilerini tek teori ile açıklamaya çalışmanın yetersiz kalacağı açıktır.

Objective: In this article, we aimed to review the theory of mind, executive functions and weak central coherence diffi culties in autism spectrum disorders (ASD). Method: We browsed the pubmed search engine by using keywords “Autism, autistic spectrum disorders, theory of mind, social cognition, executive functions, central coherence, weak central coherence” and extended the search by scanning related articles, reviewing collected data. Results: A wide range of studies with different methods from relatively easy false belief test and deception tests to more complicated ToM tasks (Strange Stories Test, Reading The Mind in the Voice/Films/Eyes tests) were with defi cits in the ASD group. It is well documented that ASD group has some executive function deficits like deficits in cognitive fl exibility, planning, generativitiy, and spatial working memory. Along with these defi cits, ASD group performed better on the visuospatial tasks that evaluated the weak central coherence than controls while they showed a global advantage on a hierarchization task (e.g. Navons’ hierarchical fi gures) similar to the controls; however they had deficits in the verbal-semantic field. Discussion: Identifi cation of the specifi c cognitive profi les in ASD is important since it is believed that it shall have an impact on discovering the responsible genetic factors as well as contributing to aproppriate educational approaches. However it is also clear that attempting to explain ASD signs with only one theory will fail inevitably since ASD is an also heterogeneous group within itself.