Bilişsel Davranışçı Psikoterapi ve Araştırmalar Dergisi; 2012;1(3):162-170
Madde Kullanımı ile İlgili İnançlar Ölçeği (MKİÖ) Türkçe Uyarlamasının Alkol Bağımlılarında Geçerlik ve Güvenilirliği
S Aslan, MH Türkçapar, HY Eser, M Uğurlu
Gazi Üniv. Tıp Fak., Ankara
Amaç: Bu çalışmada özgün formu Wrigt (1993) tarafından geliştirilen Madde Kullanımı ile İlgili İnançlar Ölçeği (MKİÖ) Türkçe uyarlamasının geçerlik ve güvenilirliğinin değerlendirilmesi amaçlanmıştır.
Yöntem: Ankara Dışkapı Yıldırım Beyazıt Eğitim ve Araştırma Hastanesi kliniğine yatırılarak tedavi edilen 70 alkol bağımlısı hasta, 31 hiç alkol kullanmayan sağlıklı gönüllü ve 33 sosyal alkol kullanıcısı incelenmiştir. Bütün gruplarda Madde Kullanımı ile İlgili İnançlar Ölçeği (MKİÖ) ve Alkol Kullanma İsteği ile İlgili İnançlar Ölçeği (AKİÖ), hasta grubunda Beck Anksiyete Envanteri (BAE), Alkol Çekilme Değerlendirme Skalası (AÇDS), Fonksiyonel Olmayan Tutumlar Ölçeği (FOTÖ) ve Otomatik Düşünce Ölçeği (ODÖ) değerlendirme araçları olarak kullanılmıştır. Ölçekler arasındaki bağıntılar ve farklılıklar incelenmiştir.
Bulgular: Hasta grubunun, sağlıklı kontrol grubunun ve sosyal alkol kullanıcılarının yaş ortalamaları sırasıyla 42,3±7,0, 33,5±9,9 ve 33,2±8,9 idi. Hasta grubunda BSU ortalama puanı 46,4 ± 21,2 idi. Alkol bağımlıları için MKİÖ içtutarlılığı yeterli düzeyde bulundu (Cronbach alfa=0.89) ve madde-toplam puan bağıntıları 0.33 ile 0.69 arasındaydı. Temel eleman analizleri tek bir ana faktörü gösterdi. MKİÖ, AKİÖ ve ODÖ arasında pozitif bağıntı bulundu. FOTÖ toplam puanları ya da alt ölçekleri, AÇDS, BAÖ ve MKİÖ toplam puanları arasında bağıntı bulunmadı. Geçerlilik incelemesinde MKİÖ ortalama puanları, alkol bağımlılarında sağlıklı kontrol grubuna ve sosyal alkol kullanıcılarına göre anlamlı olarak yüksek bulundu.
Sonuç: Bulgularımız MKİÖ'nün Türkçe uyarlamasının alkol bağımlısı hastalarda madde kullanımıyla ilgili inançların değerlendirilmesi için yeterli bir araç olduğunu desteklemektedir.
Reliability and Validity of Beliefs about Substance Use (BSU) Questionnaire in Alcohol Dependent Patients
Objective: In this study, it is aimed to evaluate the validity and reliability of the Beliefs About Substance Use Questionnaire (BSU) which was originally developed by Wright (1993).
Method: Seventy alcohol addicted inpatients, who were admitted to Ankara Diskapi Yildirim Beyazit Education and Research Hospital Psychiatry Clinic, 31 healthy volunteers who had never used alcohol and 33 social drinkers were evaluated. For all groups, BSU and Craving Beliefs Questionnaire (CBQ), for the patient groups, Beck Anxiety Inventory (BAI), Clinical Institute Withdrawal Assessment (CIWA), Dysfunctional Attitudes Questionnaire (DAS) and Automatic Thoughts Questionnaire (ATQ) were used as the assessment tools. The correlations and differences between the questionnaires were studied.
Results: Mean age of the addicted patients, healthy controls and social drinkers were 42,3± 7,0, 33,5± 9,9 and 33,2± 8,9, respectively. In patient group, mean BSU score was 46,4 ± 21,2. For alcohol addicts, internal reliability of BSU was foundto be adequate (Cronbach alfa=0.91) and item-total score correlations were between 0.33 and 0.69. Basic component analysis showed one basic factor. A positive correlation has been found between BSU and CBQ, and ATQ scores. No correlations have been found between total and subscale scores of DAS and total scores of CIWA, BAI and BSU. In evaluation of validity, BSU mean scores of alcohol addicts were found to be significantly higher than healthy controls and social drinkers.
Conclusion: Our findings support that Turkish version of BSU is an adequate tool that can be used to evaluate alcohol addicted patients cognitive believes about alcohol use.