Amaç: Antidepresanların iki uçlu depresyonda manik kaymalara ve döngü hızlanmasına neden olabilecekleri düşünülmektedir. Diğer taraftan, antidepresanların manik kaymaya neden olmadıklarını, ama etkili de olmadıklarını gösteren araştırmalar bulunmaktadır. Bu araştırmada, uygulamada, klinisyenlerin iki uçlu depresyon tedavisinde antidepresan tercihlerinin ve antidepresan kullanımının sonuçlarının incelenmesi amaçlanmıştır.

Yöntem: İki uçlu bozukluk tanısıyla izlenmekte olan 784 hastanın klinik kayıtları, geriye dönük incelendi. 263 depresif dönemin 55'inde (%20.9) antidepresan başlandığı belirlendi. Eşik altı (EA) ve eşik üstü (EÜ) depresif belirtilerin tedavisinde antidepresan eklenen 68 hastaya ait (54 kadın, 14 erkek; ortalama yaş: 39.64±10.99), 78 depresif döneme (23 EA, 55 depresif dönem) ilişkin bulgular kaydedildi. Veriler tanımlayıcı istatistik yöntemlerle değerlendirildi.

Bulgular: Merkezimizde depresif dönemleri olan hastalara antidepresan başlama oranı %20.9 olarak saptandı. Antidepresan başlanan hastaların üçte birinde, daha önce antidepresan kullanırken manik kayma öykülerinin bulunduğu, eşik altı belirtileri olan hastaların 5'inde (%21.7) daha evvel manik kayma öyküsü olduğu halde, antidepresan başlandığı gözlendi. Buna rağmen, araştırmamız dahilinde sadece 5 hastada (%6.4) manik kayma belirlendi. Manik kayma öyküsü olan hastalarda kaymaya en sık neden olmuş antidepresan grubu, %58.3 oranıyla seçici serotonin geri alım inhibitörleriydi.

Tartışma: İki uçlu depresyon tedavisinde antidepresanlar, klinisyenlerce tercih edilebilmektedir. Antidepresanlar manik kayma öyküsü olan hastalarda dahi kullanılabilmekte ve çoklu nörotransmiter sistemler üzerinden etkili antidepresanlar da ilk seçenek olarak kullanılabilmektedir. Yapılacak büyük örneklemli izlem çalışmaları ile ayrıntılı bilgi edinilmeli ve antidepresanların doğrudan etkileriyle mi, yoksa hastalığın doğal seyri nedeniyle mi bu görüngünün ortaya çıktığı belirlenmelidir.

Objective: Antidepressants are thought to cause manic switches and accelerate cycling in the treatment
of bipolar depression. On the other hand, other evidence suggests that antidepressant neither cause
manic switches, nor are effective for the treatment of bipolar depression. This study aimed to assess
clinicians? attitudes towards antidepressant choices for treatment of bipolar depressive episodes and
subthreshold depression.
Methods: Medical records of 784 patients with bipolar disorder were investigated retrospectively.
Antidepressants were used in 55 of 263 depressive episodes (20.9%). Data regarding 78 episodes (23
subthreshold symptoms, 55 episodes) of 68 patients (54 female, 14 male; mean age: 39.64±10.99) were
obtained. Descriptive statistics were the evaluation method.
Results: In our department, antidepressants were used in 20.9% of the patients in the treatment of bipolar
depression. One third of patients receiving antidepressant prescriptions had a history of manic switch, 5
(21.7%) of the patients with subthreshold symptoms receiving antidepressant prescriptions had a history of
manic switch. However, manic switch occurred in only 5 (6.4%) patients. Selective serotonin reuptake
inhibitors were the most common cause (58.3%) of the manic switch in patients with a history of manic
switch.
Discussion: Clinicians are still using antidepressants in the treatment of bipolar depression. Antidepressants
targeting many neurotransmitter systems can be used in the first line treatments and antidepressants can
be used even in patients with a history of manic switch. This controversial topic should be studied
prospectively with larger samples and it must be clarified whether this phenomenon is a natural course of
the disorder or triggered by antidepressant medications.