Düşünen Adam: Psikiyatri ve Nörolojik Bilimler Dergisi; 2011;24(4):283-295
Buss-Perry Agresyon Ölçeği Türkçe versiyonunun yatarak tedavi gören erkek alkol/madde bağımlılarında geçerliği ve güvenirliği
C Evren, Ö Çınar, H Güleç, S Çelik, B Evren
Bakırköy Ruh ve Sinir Hast. Hastanesi, İstanbul
Amaç: Buss-Perry Agresyon Ölçeği (AÖ) (Buss ve Perry, 1992), 29 maddeden oluşan ve agresyon ile ilişkili dört kategoriyi (Fiziksel Agresyon, Sözel Agresyon, Öfke ve Hostilite) değerlendiren bir ölçektir. Bu çalışmanın amacı doğrultusunda AÖ’nün Türkçe tercümesinin yatarak tedavi gören erkek alkol/madde bağımlılarında geçerlik, güvenirlik ve faktöriyel yapısı değerlendirilmiştir.
Yöntem: Çalışma kapsamına, Bakırköy Ruh Sağlığı ve Sinir Hastalıkları Eğitim ve Araştırma Hastanesi, AMATEM (Alkol Madde Araştırma Tedavi ve Eğitim Merkezi) İstanbul’da Mayıs 2009 ile Aralık 2009 tarihleri arasında ardışık yatarak tedavi gören 200 erişkin erkek alkol/madde bağımlısı hasta alınmıştır. Hastalara AQ, Sürekli Öfke-Öfke İfade Tarzı Ölçeği (SÖ-ÖİTÖ), Barratt Dürtüsellik Ölçeği (BDÖ), Beck Depresyon Envanteri (BDE) ve Durumsal-Sürekli Kaygı Envanteri (DSKE) uygulanmıştır. AQ maddeleri için faktör analizi yapılmıştır. İç tutarlığı -ki bir miktar güvenirliğe işaret eder- değerlendirmek için Cronbach alfa kullanıldı. Güvenirlik için test-tekrar test metodu da uygulandı. Bir geçerlik yöntemi olarak, AÖ, diğer ölçüm araçları (agresif belirtiler için SÖ-ÖİTÖ ve BDÖ, afektif belirtiler için BDE ve DSKE) ile birlikte uygulandı (dış ya da eş zamanlı geçerlik).
Bulgular: 28 madde ve 4 faktör çözümlü ölçeğin Türkçe şekli yatarak tedavi gören erkek alkol/madde bağımlılarında orijinal ölçekle uyumlu bulunmuştur. İç tutarlık katsayısı (Cronbach alfa) Faktör 1 “Fiziksel Agresyon” için 0.89, Faktör 2 “Hostilite” için 0.84, Faktör 3 için 0.82, Faktör 4 için 0.59 ve AÖ toplam puanı için 0.93 idi. Her madde için madde-alt ölçek korelasyon değerleri 0.59 ile 0.79 arasında, düzeltilmiş madde-toplam korelasyon değerleri ise 0.25 ile 0.75 arasındaydı. Test-tekrar test korelasyon değerleri Faktör 1 için 0.80, Faktör 2 için 0.77, Faktör 3 için 0.78, Faktör 4 için 0.54 ve AÖ toplam puanı için 0.84 olarak bulundu. AÖ ve 4 alt ölçeği, SÖ-ÖİTÖ ve BDÖ ile onların alt ölçek puanları ile anlamlı korelasyon gösterdi.
Sonuç: Bu çalışmada elde edilen bulgular 28 madde ve 4 faktör çözümlü AÖ’nün Türkçe şeklinin yatarak tedavi gören erkek alkol/madde bağımlılarında geçerli ve güvenilir bir ölçüm aracı olarak kullanılabileceğini göstermektedir. Sonuçlara göre ayrıca, AÖ’nün 4 alt ölçeği orta ve yüksek düzeyde iç güvenirlik ile 2 haftalık testte stabilite göstermiştir.
The validity and reliability of the Turkish version of the Buss-Perry’s Aggression Questionnaire in male substance dependent inpatients
Objective: Buss-Perry’s Aggression Questionnaire (AQ) (Buss and Perry, 1992) is a 29-item questionnaire that assesses four aggression related categories (physical aggression, verbal aggression, anger, and hostility). In the aim of this study, the reliability, validity and factorial analysis of the Turkish translation of the Buss-Perry’s AQ was conducted in male substance dependent inpatients.
Method: The present study was conducted with an adult sample of 200 consecutively admitted male substance dependent inpatients between May and December 2009 in Bakirkoy Training and Research Hospital for Psychiatry, Neurology and Neurosurgery, AMATEM (Alcohol and Drug Research, Treatment and Education Center) in Istanbul. All inpatients were evaluated with the AQ, the State-Trait Anger Expression Inventory (STAXI), the Barratt Impulsiveness Scale (BIS-11), the Beck Depression Inventory (BDI), and the State-Trait Anxiety Inventory (STAI). Factor analysis was performed for AQ items. Cronbach’s alpha was used to assess internal consistency that provides some indication of reliability. Test-retest method was also applied for reliability. Other instruments (STAXI and BIS-11 for aggressive, BDI and STAI for affective symptoms) were administered together with the AQ to validate the test (external or concurrent validation).
Results: The Turkish version of the scale with 28-item and four factor solution was found to be compatible with the original scale in male substance dependent inpatients. The internal consistency coefficient (Cronbach’s) was 0.89 for Factor 1 (Physical Aggression) scale, 0.84 for Factor 2 (Hostility) scale, 0.82 for Factor 3, 0.59 for Factor 4, and 0.93 for AQ total score. Item-subscale correlations ranged between 0.59 and 0.79. For each of the items, the corrected item-total correlation values were between 0.25 and 0.75. Test-retest correlations were 0.80 for Factor 1, 0.77 for Factor 2, 0.78 for Factor 3, 0.54 for Factor 4, and 0.84 for AQ total score. Four subscales and total score of AQ were correlated significantly with total scores and subscales of the STAXI and the BIS-11.
Conclusion: Results which were obtained in this study suggests that the Turkish version of the AQ with 28-item and four factor solution could be used as a reliable and valid instrument in substance dependent inpatients. The results also suggest that the four scales of the AQ have moderate to high internal consistencies and are stable over two weeks of testing.