Düşünen Adam: Psikiyatri ve Nörolojik Bilimler Dergisi; 2011;24(4):273-282
Üniversite öğrencileri ve çalışanları örnekleminde Leahy Duygusal Şema Ölçeği’nin Türkçe uyarlaması, geçerlilik ve güvenilirliği
KF Yavuz, MH Türkçapar, B Demirel, E Karadere
Bakırköy Ruh ve Sinir Hast. Hastanesi, İstanbul
Amaç: Duygusal şema kavramı duygularla ilgili inançları ve tutumları belirleyebilmek amacıyla geliştirilmiştir. Bu araştırma, Leahy Duygusal Şema Ölçeği’nin (LDŞÖ) Türkçe’ye uyarlanmasını, Türkçe formunun geçerlilik ve güvenilirliğinin analiz edilmesini amaçlamaktadır.
Yöntem: Araştırma, iki ildeki üniversite öğrencileri, öğrenci yakınları ve çalışanlarından oluşan 436 gönüllü katılımcı üzerinde yapıldı. LDŞÖ’nün Türkçeye çevrilmesi aşamasında çeviri, geri çeviri ve pilot uygulama yapılarak ölçeğe son biçimi verildi. Katılımcılara; sosyodemografik özellikler formu, LDŞÖ ve Üst-Biliş Ölçeği-30 (ÜBÖ-30) uygulandı. LDŞÖ’nün güvenilirliği; test-tekrar test, test yarılama, Cronbach alfa katsayısı ve madde-alt boyut toplam puan korelasyonu ile analiz edildi. Faktör analizinde temel bileşenler yöntemi ve varimax rotasyonu kullanıldı. Örtüşme ve ayrışma geçerliliğini belirlemek için Pearson korelasyon analizi kullanıldı.
Bulgular: Araştırma örnekleminin %51.1’i (n=223) kadındı. Yaş ortalaması 22.5±4.84 ve yaş aralığı 18-53 olarak saptandı. İstatistiksel analizde, LDŞÖ Türkçe formunun güvenilirliğini destekleyen sonuçlar elde edildi. Madde-alt boyut toplam puan korelasyon katsayıları istatistiksel olarak anlamlı bulundu ve iç tutarlılığının yüksek olduğu tespit edildi (Cronbach alfa = 0.86). Faktör analizinde, orijinal formda olduğu gibi saptanan 14 alt boyut, toplam varyansın %56.8’ini açıkladı. Alt boyutların beşinde orijinal formla uyumsuzluk saptandı. LDŞÖ’nün örtüşme ve ayrışma geçerliğinin araştırılması için ÜBÖ-30 alt boyutları ile korelasyonuna bakıldı ve anlamlı ilişkiler elde edildi.
Sonuç: Araştırmanın bulguları, LDŞÖ Türkçe formunun klinik olmayan örneklem grubunda, duygulara yönelik şemaları ve tutumları geçerli ve güvenilir bir şekilde ölçtüğünü göstermiştir.
Adaptation, validity and reliability of the Leahy Emotional Schema Scale Turkish version based on Turkish university students and workers
Objective: Emotional schema concept is developed for determining beliefs and attributions about emotions. The aim of this study was to examine validity and reliability of the Turkish version of “Leahy Emotional Schema Scale” (LESS).
Method: The sample consisted of 436 participants including students, workers and their relatives from various faculties of two Turkish universities. Translation, back-translation and pilot assessment of LESS Turkish version completed. Socio-demographic data form, LESS Turkish version and short form of the Metacognition Questionnaire (MCQ-30) were administered to participants. For reliability of LESS test-retest correlation, split-half technique, Cronbach’s alpha coefficient and item-dimension total score correlations were used. Principal component analysis and varimax rotation used for factor analysis and Pearson correlation analysis was used for convergent and divergent validity.
Results: The mean age of participants was 22.5±4.84 [year]s (age range: 18-53 [year]s) and 51.1% (n=223) were female. Statistically significant results supported LESS Turkish version’s reliability. Item-dimension total score correlation analyses revealed statistically significant correlation coefficients that show high internal consistency (Cronbach alpha = 0.86). Factor analysis revealed that LESS Turkish version, as the original version, had 14 dimensions, and these explained 56.8% of the total variance. In five dimensions, factor analysis showed inconsistency with original version of LESS. For convergent and divergent validity, we compared related subscales of LESS and MCQ-30 and revealed significant relations.
Conclusion: The results of this study show that the Turkish version of LESS is a reliable and valid scale for the assessment of beliefs and attributions about emotions on non-clinical population.