Uçucu maddeler oda sıcaklığında buharlaşabilen, ağız ve burun yoluyla solunarak kullanılan, kolay bulunan, yasal ürünlerdir. Bağımlılığın görülme sıklığı 14-15 yaşlarındaki hastalarda daha fazladır; yaş ilerledikçe görülme sıklığı azalır. Uçucu madde kullanımı, sosyoekonomik olarak dezavantajlı gruplarda, suç, hapishane yaşantısı, depresyon, özkıyım girişimi, antisosyal tutumlar, okul devamsızlığı, aile dağınıklığı, ebeveynde bağımlılık, akranlarında bağımlılık, kötüye kullanım, şiddet ya da madde kullanım öyküsü olanlarda sıktır. Kronik uçucu madde kullananlarda tıbbi ve nörolojik sorunlar fazladır. Kullanım süresinin uzaması morbidite ve mortaliteyi artırır.

Bu yazıda, kendisi gibi uçucu madde bağımlısı olup sokakta beraber yaşadığı bir kardeşinin ani ölüm öyküsü bulunan, bilişsel yıkımın belirgin olduğu, psikotik ve depresif bir tablo geliştiren, yirmi dört yıllık uçucu madde bağımlısı bir vaka sunulacaktır. Hastamızda kronik uçucu madde kullanımı; santral ve periferik nöropati, bilişsel bozukluk, depresyon, psikotik bozukluk ve kaslarda üst motor nöron tipinde hasar ve hafif anemi yapmıştır. Mirtazapin ve olanzapin kullanımıyla depresif bulguları ile psikotik bulguları geçen hastada, bilişsel bozukluk, nöropati, üst motor nöron tipinde kas hasarı ise devam etmiştir.

Uçucu madde bağımlılığının kronik dönemdeki ciddi ve kimi zaman geri dönüşsüz sonuçları göz önüne alındığında, hastalarda erken tıbbi ve psikososyal müdahaleler oldukça önemli gözükmektedir.

Inhalant substance dependence is generally seen at 14-15 [year]s of age and its prevalence decreases in adulthood. Inhalant use is common among disadvantaged groups, street children, people with history of crime, depression, suicide, antisocial attitudes, history of abuse, violence and any other drug dependence. Psychosocial factors are important in the beginning of inhalant dependence. Medical and neurological problems are frequently seen in chronic inhalant users. The duration of inhalant use is positively correlated with morbidity and mortality.

In this report, medical and neuropsychiatric results of chronic inhalant dependence will be discussed. In our patient, chronic inhalant use caused central and peripheral neuropathy, cognitive impairment, depression, psychotic disorder, upper motor neuron type destruction in muscles and mild anemia. Neuropsychiatric destructive effects are prominent in chronic abuse. Mirtazapine and olanzapine treatment decreased depressive and psychotic symptoms, but cognitive impairment, neuropathy, upper motor neuron type destruction didn?t recover completely.

Given serious and sometimes irreversible consequences of chronic inhalant dependence, early medical and psychosocial interventions seem very important.