Düşünen Adam: Psikiyatri ve Nörolojik Bilimler Dergisi; 2010;23(1):1-12
Yatarak tedavi gören erkek alkol bağımlılarında travma öyküsü ile aleksitimi, mizaç ve karakter boyutlarının ilişkisi
E Dalbudak, C Evren, T Çetin, M Durkaya, R Cetin
Bakırköy Ruh Sağlığı ve Sinir Hastalıkları Eğitim ve Araştırma Hastanesi
Amaç: Bu çalışmanın amacı yatarak tedavi gören erkek alkol bağımlılarında travma öyküsünün aleksitimi ve kişilik boyutları ile ilişkisini değerlendirmektir.
Yöntem: Çalışmaya katılanlar ardışık yatan 156 erkek alkol bağımlısı idi. Yatan hastalara, Toronto Aleksitimi Ölçeği (TAS-20), Mizaç ve Karakter Envanteri (MKE) ve Travmatik Yaşantılar Tarama Ölçeği (TYTÖ) uygulandı.
Bulgular: Yatarak tedavi gören alkol bağımlılarının %49.4'ü (n=77) DSM-IV tanımlamasına göre travma öyküsü olan grup olarak değerlendirilirken, bu oran TYTÖ'ye göre %92 idi. Bekar ve aleksitimik olma oranları travma öyküsü olan grupta yüksek iken, düzenli alkol kullanma yaşı düşüktü. Şu anki yaş, çalışma durumu ve eğitim süresi açısından gruplar arasında anlamlı fark yoktu. Duyguları tanımlamada güçlük, aleksitimi toplam puanı ve kişilik boyutlarından yenilik arayışı, zarardan kaçınma ve kendi kendini aşma ortalama puanları travmatik grupta daha yüksek iken, kendi kendini yönetme (KY) ve iş birliği yapma (İY) bu grupta daha düşüktü. ?Forward? Lojistik Regresyon modelinde düşük KY puanı travma öyküsünün (DSM-IV'e göre) belirleyicisi iken, ?Stepwise? Linear Regresyon modelinde düşük İY puanı travma tipi sayısı (TYTÖ'ye göre) için belirleyici olmuştur.
Sonuç: Yatarak tedavi gören erkek alkol bağımlılarında aleksitimi, mizaç ve karakterin tümü travma öyküsü ile ilişkili olabilir. Her ne kadar nedensel ilişki belirgin olmasa da, düşük KY'nin travma öyküsü varlığının ve düşük İY'nin travmanın şiddetinin belirleyicisi olması, yaşam boyu travma öyküsünün daha yüksek olumsuz kişilik özellikleri olasılığı ile ilişkili olduğunu düşündürmektedir.
History of trauma and relationship with alexithymia, temperament and character dimensions in male alcohol dependent inpatients
Objective: To evaluate the relationship of trauma history with alexithymia and personality dimensions in male alcohol dependent inpatients.
Method: Participants were 156 consecutively admitted male alcohol dependents. Patients were investigated with the Toronto Alexithymia Scale (TAS-20), the Temperament and Character Inventory (TCI) and the Traumatic Experiences Checklist (TEC).
Results: Among alcohol dependent inpatients, 49.4% (n=77) were considered as the group having trauma history according to definition of DSM-IV, although this rate was 92% according to TEC. Rate of being single and alexithymic were higher, whereas age for regular alcohol use was lower in traumatic group. Current age, employment status, and duration of education did not differ between groups. Mean scores of difficulty in identifying feelings, alexithymia total score and personality dimensions of novelty seeking, harm avoidance and self-transcendence were higher in traumatic group whereas self-directedness (S) and cooperativeness (C) were lower in this group. Lower S score was determinant for trauma history (according to the DSM-IV) in Forward Logistic Regression model, whereas lower C was determinant for number of trauma types (according to the TEC) in Stepwise Linear Regression model.
Conclusions: Alexithymia, temperament and character may all be related with trauma history in male alcohol dependent inpatients. Finding low S score which predicts the presence of trauma history and low C score which predicts the severity of trauma suggest that lifetime trauma experience is related with higher probability of negative personality characteristics, although causal relationship is not clear.