Şiddet ve saldırı bir içgüdü olmaktan çok, öğrenilmiş davranış biçimidir. Ülkemizin Doğu ve Batı uygarlığı arasında sıkışması, kültür ve değer sistemlerinde Batı normlarına göre bir sosyal aşılamaya ve uyuma gitmeden, ulusal değerlerimizi tüketircesine toplumun aşırı bir Batılılaşma sürecine maruz bırakılması sosyal bunalım nedenidir.

Aile içindeki ortamın huzurlu ve güvenli olup olmaması şiddete eğilim konusunda fikir verir. Sosyoekonomik yönden düşük ailelerin çocukları şiddete daha çok bulaşır.

Şiddet fetişizminde temel olan “öldürmek”tir, buna “bahane” bulmak zor değildir.

İnanç itibarıyla bir otoriteye boyun eğmiş bir bağımlı kişinin özgür iradesiyle siyasal yönelim belirlemesi beklenmemelidir. İnanca dayalı gruplar, kendi içlerinde çok katı hiyerarşi götserir ve totaliter yapı sergiler. Şef-memur ilişkisi tersine dönebilir.

Entegrasyonu engelleyen kabile ruhunun ürettiği fraksiyonlar hep dar ve fanatik zihniyet taşır. Kabile ruhu veya kırsal kesimin fanatizmi uygarlığın gelişmesine ayak uyduramaz. Kabile ruhu siyasal konuları inanç kavgasına sokar. Şu veya bu olayla ilgili belli bir hükmü, başka nitelikteki bir olaya uygulamaya kalkar. Yanlış yorumları “gerçek” sanır ve bunun dışında her şeye gözlerini kapar ki, buna “dar ufukluluk” denir.

Gelecek düşüncesinin parlak oluşu ve bundan doğan umut, cesaret kişinin kendisini unutması açısından güçlü bir kaynaktır. Hayaller ve hoş umutlar birer güçlü silahtır. Lider burada devre-ye girer ve bu silahları yerinde kullanır.

Tutkulu insanlar psikoloji itibarıyla birbirine benzer. Azizleşen büyük bir günahkar, cimrileşen bir zamparadan daha köklü bir dönüşüm geçirmiş olmaz. Köklü değişikliklerin gerçekleştiği “tutku” dönemlerine dikkat edilmelidir. Her köklü çeki düzen verme toplumda güven bunalımı yaratır. Dolayısı ile köklü değişikliğe maruz kalan nüfus, uyumsuz insanlar ortaya çıkarır. Uyum bozukluğu olanlar bir tutku atmosferinde soluk alır ve yaşar.

Kitle hareketinin başarılı olması ve genişlemesi için ortak düşman gerekir. Bu düşman nefreti üzerine çekmelidir. Ortak nefret, en birbirine uymaz öğeleri bile birleştirir. İhtiraslı nefret, bir kişinin boş yaşamına anlam ve amaç kazandırır.

Fanatik kişi inanır; kendi kıskançlığının, kininin, değersizliğinin ve sahtekarlığının bilincinde değildir. Bilinciyle gerçek benliği arasında sözcüklerden oluşan bir duvar vardır. Güçlü dille, başkalarının ve kendimizin duygularını dile getirip öfkeye ve coşkuya boğabiliriz. Zayıflar dikkatlerini kötülüklere verir ve buradan güç alabileceklerini sanır.

Kendimizden nefret ettiğimiz veya kendimize hoşgörülü davrandığımız zaman, başkalarına da aynı şekilde duygular besleriz ve davranırız. Dünyamızı yıkan sorunların kaynağında kendini sevme değil, kendinden nefret yatar. Zayıf bir kişi için en büyük güvence, başkalarının da tıpkı kendisi gibi olmasıdır.

Yazarlar, şairler, bilim insanları, felsefeciler kitle hareketlerine fikri zemin hazırlamıştır. Rusyanın Yahudileri aşağılaması Theodor Herzl’i harekete geçirmiştir. Toplumda birlik ve bera-berlik varsa kitle hareketleri başarılı olamaz.

Bazı insanlardan nefreti çekip alsanız, onları imansız bırakmış olursunuz. Kutsal bir amaca inanç, bir dereceye kadar nefsimize olan inancın kaybolmasından doğan boşluğu doldurmaktadır. Bir insanın kendi mükemmelliğine olan inancı zayıf olabilir. Bu durum ne kadar çok ise, milletin ve kutsal değerlerinin yüceliği yönündeki iddiası da o kadar güçlüdür. Kutsal amacımıza olan inancımız aşırı ve uzlaşmaz olmak zorundadır. Kişinin, kendini yeni bir kişi yapacak eyleme veya fikre sıkıca sarılması, elbette hırslı ve aşırı ölçüde olacaktır.
Bir gruba ait olma kişinin özveride bulunmasını sağlar. Böyle bir kişinin amacı ve değeri, ait olduğu toplumla eşdeğerdir. Burada yetenek önemsizdir. Kitle hareketlerinde bunlar önemlidir.

Şiddet eylemcileri itibarı itibarı ile iyi niyetli, ideolojilerine bağlı samimi insanlardır. Ancak,
bilgisiz ve dar görüşlü oldukları için, sosyal ve ideolojik değerlerin inceliklerine nüfuz edemez ve dolayısı ile reaksiyoner bir tavır takınır. Gecekonduya göçle gelen insanlar sorunlarını saldırgan davranışlarla, şiddet eylemleriyle çözmeyi dener.

Bütün kitle hareketleri birbirinin yerini tutabilir. Bir kitle hareketi kolayca kendini başka bir kitle hareketine döndürebilir. Bir dinsel hareket sosyal devrime veya ulusal harekete dönüşe-

bilir. Bu durumun tersi de doğrudur. Her kitle hareketi bir bakıma göçtür, diğer bir anlatımla, vaat edilene doğru bir yürüyüştür.

Haksızlık yapan ile zulme uğrayan, kutsal bir amaç uğruna bir kitle hareketine katılabilir. Böylece onlar kendilerini kurtuluşa ermiş, tövbekar olmuş gibi hisseder. Suç, bir noktada kitle hareketlerinin yerine geçen kitle hareketlerinin yüceleştiği durumlarda adi suçların azaldığı görülmüştür.

Violence and agression is a learnt behavior more than being an instinct. The family atmosphere’s becoming of safe and untroubled gives an idea about the tendency of violence. Children of the families that are in low socioeconomic status merge to violance more than others. The core of violence fetishism is ‘killing’ and finding an ‘excuse’ to this is not difficult. Custom and usage is effective on violence in our community life. Civilized people solve the problems by talking, in dialogue and in legal ways. Solving the problems with terrorism, violence and guns is on agenda of our country. Pride is an emotion of valuableness that has not any basis. Pride contains fear and weak-ness, self denial, weakness of ego. People who are in pride glorify the people that depress them and heighten their leader. Tribe spirit or fanatism of rural area can not humour the development of civilization. Team spirit place the political subjects as belief fight. The thought of future’s being clear, the hope of this and courage is a strong resource about forgetting oneself. Fanatism is a psychological problem rather than being a faulty thougt. Fanatic people are ignorant, has narrow horizon and undev-eloped judgment ability. They see the slogans that they learned as guide. Ambitious people are similar as psychologically. The population that is exposed to a fundamamental transformation introduce inadaptable people. People that have compliance problem live in an ambitious atmosphere. Collective repulsion is must for achievement of mass action. This repulsion collects the items that are inconvinient with each other. Ambitious repulsion earns denotation and purpose to someone’s free life. Most of the people who are in violence activism has come from rural area, contains less people from urban area. If the population is in identitiy, mass activivities can not achieve. Conservatism is indicator of shallowness that prevents person’s alteration and development. If you get the repulsion from some people you will make them unbeliever. People who are in contempt tend to develop chaos and anarchy. Becoming a member of a group provides someone’s being self-sacrificing. Religious identities cause hard conflicts as percieved ‘tribe’ which is a narrow ‘we’ identitiy, rather than percieving ‘culture’ and ‘belief’. Despotism and oppression is con-fronted as a member of a group rather than individual force. All of the mass avtivities can commute to each other. A religous movement can transform to a social revolution or a natio-nal movement. Violence is also associated with personality type. People who have a personality disorder make use of other people only for self benefit. In away, all of the mass acitvities are migration. In another term, it is a walk to the promised thing.