Yeni Symposium; 2007;45(3):107-112
Ayaktan Takip Edilen Dikkat Eksikliği ve Aşırı Hareketlilik Yakınmalı Çocuklara ve Ergenlere Konan Tanılar ve Uygulanan Tedaviler
FNİ Emiroğlu, FV Taş, A Akay, E Aslan, Ş Culfa, R Taga, Ö Çubuk, E Şahbaz, E Şintayeva, HH Yalçın
Dokuz Eylül Üniversitesi Tıp Fakültesi Çocuk Psikiyatrisi AD
Amaç: Birincil yakınması dikkat eksikliği ve/veya hiperaktivite olan hastaların takip sürecini geriye
dönük değerlendirmek ve bu süreç sonunda aldığı tanıları ve tedavileri belgelendirmektir.
Yöntem: 1999–2003 tarihleri arasında dikkat eksikliği ve/veya hiperaktivite yakınması ile başvuran
hastaların belgelerinin tümü geriye dönük olarak taranmıştır. DSM IV tanı ölçütlerine uygun şekilde
tanı alan hastalar ve tedavileri kaydedilmiştir. Bütün bu bulgular SPSS 11.0 paket programı kullanı
larak değerlendirilmiştir.
Bulgular: Değerlendirme sonucunda 698 başvuru saptanmıştır. Hastaların yaş ortalaması 8.43±3.6
idi. Olguların 542’si erkek [%77.7], 156’sı kızdı [%22.3]. Olguların %36.3’ü [n=254] yetersiz takip
bilgisi nedeni ile analiz dışı tutulmuştur. Diğer tanılar %31.5 [n=220] Dikkat Eksikliği ve Aşırı Hareketlilik
Bozukluğu [DEAHB], %0.9’u [n=6] Okul Sorunu, %12.0’ı [n=84] gelişimsel dönem özellikleri,
%5.4’ü [n=38] mental retardasyon, %1.4’ü [n=10] Özgül Öğrenme Bozukluğu [ÖÖB], %2.1’i
[n=15] Duygudurum bozuklukları, %1.3’ü [n=9] Yaygın Gelişimsel Bozukluklar, %0.4 [n=3] Dışa
Atım Bozuklukları, %2.4 [n=17] Anne baba-Çocuk İlişki Sorunu, %6 [n=42] diğer bozukluklar olarak
saptanmıştır. Cinsiyetler arasında DEAHB tanısını alma yönünden istatistiksel anlamlı fark yoktur
[f kesin p:0.084]. Tedaviler ise %11.9 [n=83] metil fenidat, %17.8 [n=124] âile rehberliği, %4.3
[n=30] imipiramin, %2 [n=14] serotonin geri alım blokörleri (SGAB), metilfenidat ve imipiramin
%0.4 [n=3], % 0.1 [n=1] klomipiramin, %1.9 [n=13] antipsikotikler idi. %59.9 [n=418] olguya tanı
alanları da içerse bile herhangi bir tedavi başlanamamıştır.
Tartışma ve Sonuç: DEAHB tanısı alma yönünden cinsiyetler arası istatistiksel fark görülmemiştir.
En sık saptanan tanı DEAHB olmasına karşın, olguların çoğu başka farklı tanılar da almıştır. Bu nedenle,
dikkat eksikliği ve hiperaktivite yakınmalı çocuk ve ergenlerde diğer tanı grupları göz önüne
alınmalıdır. Bu grupta geriye dönük ilâç kullanımı verileri, kliniğimizde uyarıcı kullanımının sık
olmadığını doğrulamaktadır
The Diagnoses and The Treatments of Outpatients With Attention Deficit and Hyperactivity Complaints
Objective: To assess the follow-up period of patients with primarily attention deficit and/or hyperactivity
complaint retrospectively and to document their diagnoses and treatments at the end of
this period.
Method: All of documents of patients who were admitted with attention deficit and/or hyperactivity
complaints in-between 1999-2003 were reviewed retrospectively. The patients who received
any psychiatric diagnosis according to DSM IV criteria and their treatments were documented. All
of these findings were analyzed using SPSS 11.0 computer package program.
Findings: 698 applications were determined at the end of the assessment. The mean age of the
patients was 8.43±3.6.542 of the patients were male [77.7%], 156 of the patients were female
[22.3%]. %36.3 of the patients [n=254] were excluded the analysis because of lack of follow-up data. Other diagnoses were Attention Deficit Hyperactivity Disorder 31.5% [n=220], School Problem
0.9% [n=6], normally developmental level features 12.0% [n=84], Mental Retardation 5.4%
[n=38], Learning Disorders 1.4% [n=10], Mood Disorders 2.1% [n=15], Pervasive Developmental
Disorders 1.3% [n=9], Wetting and Soiling Disorders 0.4% [n=3], parent-child relationship problem
2.4% (n=17), other disorders 6% (n=42). There was no statistically significance between genders
in terms of ADHD diagnosis [f exact p:0.084]. The treatments were methylphenidate 11.9%
[n=83], family consultation 17.8% [n=124], imipiramine 4.3% [n=30], selective serotonin re-uptake
inhibitors [SSRI] 2% [n=14], methylphenidate and imipiramine 0.4% [n=3], clomipiramine 0.1%
[n=1], antipsychotics 1.9% [n=13].
Discussion and Conclusion: The statistical difference between genders was not seen in terms
of ADHD diagnosis. Although, most frequent diagnosis was ADHD, most of the cases were also diagnosed
with other different disorders. For that reason, other diagnostic groups should be considered
in children and adolescents with attention deficit and hyperactivity complaints. The data of
retrospective drug use confirmed that psychostimulant usage was not frequent in our clinic.