Bağımlılık Dergisi; 2005;6(1):38-46
Alkol Bağımlılarında Karaciğer Hasarının Belirlenmesinde Doppler Ultrasonografinin Yeri
S Coşar, B Coşar
Ankara Onkoloji Eğitim ve Araştırma Hastanesi Radyoloji Kliniği
görülenlerden
biridir. Alkol bağımlıları ile yapılan karaciğer kan akımı
çalışmaları farklı sonuçlar göstermektedir. Bazı yazarlara göre etanol alımını takiben karaciğer kan akımında artma olurken, bazıları bu sonucu desteklememektedirler. Alkol entoksikasyonunun hemodinamik etkileri ve portal hipertansiyonun
etiyopatogenezi tam olarak anlaşılamamıştır.
Etanol alımı portal ve hepatik kan akımında artmaya neden
olmaktadır. Ancak artmış portal ve hepatik kan akımı ile portal hipertansiyon arasında bir ilişki kurulamamaktadır. Bu ilişkinin yokluğu portal ve hepatik kan akımındaki artışın yanısıra
hepatik dirençteki artış gibi diğer faktörlerin de portal basınçtaki artıştan sorumlu olabileceklerini düşündürmektedir.
Etanol ve metrabolitlerinin hepatik oksijen tüketimini arttırdığı ve böylece karaciğer kan akımında artmaya neden olduğu ileri sürülmektedir. Benzer şekilde kronik alkol tüketimi
de karaciğer hastalığı olmayan kronik alkolik hastalardaki
hepatik arter vazodilatasyonundan sorumlu olabilir.
Ancak Doppler ultrasonografi gibi non-invaziv ve güvenilir
bir metod ile siroz, portal hipertansiyon ya da alkolik hepatit gibi alkol bağımlılığı olan hastalarda gelişmesi beklenen
patolojiler gelişmeden önce, belirgin karaciğer hasarı bulguları da olmaksızın portal Dopplerin non-spesifik ancak hekimi uyarıcı öncü bulgular elde edilmesini sağladığı gözlenmiştir.
Role of Doppler Ultrasonography in Predicting Liver Damage in Alcoholic Patients
Alcoholism or ‘Alcohol Dependency’ as the name proposed
by World Health Organisation (WHO) and American Psychiatric Association (APA) is the most common type of disorder related to substance abuse. Liver blood flow studies in alcoholic patients revealed varied data. Some authors defined
increase in blood flow following ethanol intake while some others disagree. The etiopathogenesis of portal hypertension
and hemodynamic effects of alcohol intoxication in alcoholic patients have not yet been clearly understood.
The overall hemodynamic effect of the ethanol intake on splanchnic hemodynamics is an increase in portal and hepatic
blood flow. However, a correlation between increased portal and hepatic blood flow, and portal hypertension could not be detected. This absence of correlation may suggests that besides increase in portal and hepatic blood flow, other mechanisms such as hepatic resistance are implicated in increased
portal pressure.
It is suggested that ethanol and its metabolites increase
hepatic oxygen consumption, causing an increase in liver blood flow. Similarly, chronic alcohol consumption may be responsible from vasodilatation of hepatic artery in chronic alcohol dependent patients with no liver disease.
In alcohol dependent patients possible pathologies expected
to develop like cirrhosis, portal hypertension, or alcoholic
hepatitis can be evaluated by ultrasound examination. However it is believed that some preliminary hemodynamic changes occur in alcohol dependent patients before these pathologies develop. Doppler Sonography is a non-invasive
and reliable diagnostic tool in detecting hemodynamic changes.