Bağımlılık Dergisi; 2003;4(2):72-75
Remisyondaki alkol bağımlılarında kontrol odağı
Ö Pektaş, H Mırsal, ÖA Kalyoncu, D Tan, M Beyazyürek
Maltepe Üniv. Tıp Fak. Psikiyatri A.D. Balıklı Rum Hst. Vakfı Anatolia Klinikleri
Amaç: Kontrol odağı, kişinin yaşamın kontrolünü nerede algıladığı ile ilgili kişilik özelliklerini içerir. Bu çalışmada remisyon sürecinde olan alkol bağımlılarındaki kontrol odağının sosyodemogafik-klinik özellikler ile ilişkisi araştırılmıştır.
Yöntem: Çalışmaya; DSM-IV tanı ölçütlerine göre alkol bağımlılığı tanısı ile yatarak tedavi gören ve en az altı aylık bir süre tam remisyonda olan 102 hasta alınmıştır. Bağımlıların seçiminde; daha önce kliniğimizde uygulanan tedavi programına yatarak katılmış olmak, yatış sırasında ek başka bir psikiyatrik tanı almamış olmak, son bir aydan bu yana psikotrop bir ilaç kullanmamış olmak ölçütlerine uyulmuştur. Veri toplama araçları olarak; Sosyodemografik-klinik veri formu, Rotter’in İç-Dış Kontrol Odağı Ölçeği (RİDKOÖ), Hamilton Depresyon Derecelendirme Ölçeği (HDÖ-17 item- lik), Durumluk-Sürekli Kaygı Envanteri (DSKE) kullanılmış ve toplanan veriler SPSS (Windows 6.0) programında analiz edilmiştir.
Bulgular: Çalışmaya 17 kadın (%16,6), 85 erkek (%83,4) bağımlı alınmıştır. Yaş ortalaması 44.5 (ss=6.1) yıldır. RİDKOÖ cinsiyetler arasında anlamlı farklılık göstermektedir (F=11.7 p<0.05). Kadınlarda daha yüksek bulunmuştur. RİD- KOÖ puanları ile HDÖ (r=0.5 p<0.001), Durumluk-Sürekli Kaygı Envanteri (r=0.4 p<0.001) ve hastanede yatış sayısı (r=0.27 p<0.05) arasında pozitif anlamlı korelasyon bağıntısı vardır, tedavi sonrası remisyon süresi ile korelasyon bağıntısı (r=- 0.03 p<0.001) yoktur.
Sonuç: Alkol bağımlılarında kontrol odağının sosyodemografik-klinik özelliklerle ilişkisi vardır. Kadınlarda dış kontrol odağı özelliği sosyokültürel bir yansıma olabilir. Kontrol odağının remisyon üzerine de etkileri var gibi görünmektedir. Dış kontrol odağı daha sık nüks oluşturmakta ve remisyon süresi uzadıkça iç kontrol odağı özellikleri artıyor görünmektedir.
Locus of Control in Alcohol Dependent Patients in Remission
Objective: Locus of control is a personality construct referring to an individual’s perception of the locus of events. In this study, the correlation of locus of control with various sociodemographic clinical characteristics was investigated in alcohol dependent patients in remission.
Method: 102 patients who fulfilled DSM-IV criteria of alcohol dependence and were hospitalized and treated for alcohol dependence before but in remission for at least 6 [month]s were included. Patients who had comorbid psychiatric disorders, and took any psychotropic medication in the last one [month] were excluded. Measures included so- ciodemographic data form, Rotter’s Internal-External Locus of Control Scale(RIELCS), Hamilton Depresion Rating Scale- 17(HAM-D-17), and State-Trait Anxiety Inventory(STAI). All information was analyzed by SPSS (Windows 6.0) program.
Results: The study subjects were 17 female patients (16.6%) and 85 male patients (83.4%). The mean age of the study group was 44.5 (sd=6.1). RIELCS showed significant differences between two genders (F=11.7; p<0.05). It was found higher in women. While there was a significant positive correlation of the scores of RIELCS and HAM-D-17 (r=0.5; p<0.001), with the number of hospitalization (r=0.27, p<0.05), there was no correlation with remission after treat- ment (r=0.03; p<0.001).
Conclusion: In alcohol dependent patients, locus of control is related to sociodemographic-clinical characteristics. The external locus of control in female alcohol dependent patients may be a reflection of sociocultural characteristics. It seems that locus of control may play a role on remission, and external locus of control causes relapses but internal locus of control increases as period of remission becomes longer.