Bağımlılık Dergisi; 2020;21(3):163-180
Lübnan Nargile Bağımlılığı Ölçeği’nin Türkçeye Uyarlanması: Güvenilirlik ve Faktör Analizi Çalışması
AYE Akca, MS Tepedelen , ÖY Alkar
Ankara Yıldırım Beyazıt Üniversitesi, Ankara
Amaç: Bu araştırma, nargile bağımlılığı konusunu araştırmayı kolaylaştırmak için Lübnan Nargile
Bağımlılığı Ölçeğini (LWDS-11) Türkçe'ye uyarlama amacıyla yapılmıştır. Lübnan Nargile Bağımlılığı
Ölçeği sadece nikotine fizyolojik bağımlılığın değerlendirilmesini değil, aynı zamanda psikososyal
faktörleri de kapsayan standart ölçüm aracına ihtiyaç kapsamında geliştirilmiş ve geçerli kılınmıştır.
Yöntem: Araştırma N=401 kişiye ulaşarak LWDS-11 ölçeği, Fagerström Nikotin Bağımlılık Testi ölçeği
(FTND) ve sosyodemografik bilgi formu uygulamıştır. Ölçeklerin güvenirlik çalışması araştırmacılar
tarafından yapılmış olup ek olarak açıklayıcı ve doğrulayıcı faktör analizi uygulanarak ölçeğin yapısal
geçerliliği analiz edilmiştir.
Bulgular: Örneklem 18-62 yaş arasında N=288 erkek ve N=113 kadından oluşmuştur. Hesaplanan
güvenirlik Cronbach alfa değeri .80 olarak elde edilmiştir. Araştırmanın sonucunda, ölçek maddelerinin,
varyansın % 59'unu açıklayan iki faktöre yüklendiği görülmüştür.
Sonuç: Çalışma, nargile bağımlılığına ilişkin Türk örnekleminde geçerliliği olan güvenilir bir Türkçe
değerlendirme aracı önermektedir.
Adaptation of the Lebanon Waterpipe Dependence Scale to Turkish: A Reliability and Factor Analysis Study
Objective: This study aimed to adapt The Lebanon Waterpipe Dependence Scale (LWDS-11) to Turkish in
order to facilitate research regarding waterpipe dependence. The LWDS-11 has been constructed and
validated as a need for a standardized measure that incorporates not only the assessment of physiological
dependence on nicotine but embodies psychosocial factors as well.
Method: A sample of N=401 participants responded to the LWDS-11, the Fagerström Test for Nicotine
Dependence scale (FTND), and additional socio-demographic related items. Exploratory factor analysis
(EFA) has been conducted and outcomes were compared with confirmatory factor analysis (CFA).
Assessment of construct and criterion validity was done by the results of the CFA and correlations
between the LWDS and the FTND.
Results: The sample consisted of N=288 males and N=113 females between the ages 18 and 62..
Computed internal consistency provided a Cronbach’s alpha of .80. Two factors explaining 59% of
variance were computed.
Conclusion: The outcome of this study has suggested a reliable Turkish assessment tool with validity
regarding waterpipe dependence in a Turkish sample.