Online Journal of Technology Addiction and Cyberbullying; 2019;6(1):54-77
Ortaokul Öğrencilerinin Sanal Zorbalık Farkındalık Durumları ile Sanal ZorbalıkYapma ve Mağdur Olma Durumlarının İncelenmesi1
FG Sarı, SS Seferoğlu
Hacettepe Üniversitesi, Ankara
Bu çalışmada ortaokul öğrencilerinin sanal zorbalık farkındalık durumlarının, sanal zorbalık
yapma ve mağduriyet durumlarının belirlenmesi amaçlanmıştır. Çalışmada ayrıca, öğrencilerin sanal
zorbalık farkındalık durumları, sanal zorbalık yapma ve mağduriyet durumları çeşitli demografik
değişkenler açısından incelenmiştir. Araştırmanın çalışma grubunu Ankara’daki merkezi bir
ortaokulda öğrenim görmekte olan ve “bilişim teknolojileri ve yazılım” dersi kapsamında sanal
zorbalık farkındalık eğitimleri almış olan 110 öğrenci oluşturmaktadır. Bu çalışma kapsamında veriler;
demografik bilgi anketi, Ayas ve Horzum (2010) tarafından geliştirilen “Sanal Zorba/Mağdur Ölçeği”
ve Ayas, Aydın ve Horzum (2015) tarafından geliştirilen “Sanal Zorbalık Farkındalık Ölçeği” ile
toplanmıştır. Verilerin analizi sürecinde bilgisayar tabanlı bir istatistik programından faydalanılmıştır.
Öğrencilerin demografik bilgilerinin belirlenmesinde betimsel analizlerden faydalanılmıştır.
Demografik bilgiler ile sanal zorba/mağdur olma ve sanal zorbalık farkındalık durumları arasındaki
ilişkinin belirlenmesinde Mann Whitney-U testi ile Kruskall Wallis H-Testi kullanılmıştır. Sanal
zorbalık yapma, sanal zorbalık mağduriyet ve sanal zorbalık farkındalık durumları arasındaki ilişki
ise spearman korelasyon yöntemiyle belirlenmiştir. Araştırma sonuçlarına göre sanal zorbalık
farkındalık eğitimi almış öğrencilerin sanal zorbalık yapma oranları ve sanal mağduriyet oranları
düşük düzeydedir. Öğrencilerin sanal zorbalık farkındalık düzeyleri ise yüksek düzeydedir. Öte
yandan sanal zorbalık farkındalık ve sanal zorbalık düzeyleri arasında negatif bir ilişki, zorbalık ve
sanal mağduriyet düzeyleri arasında pozitif bir ilişki bulunmaktadır. Ancak, sanal zorbalık farkındalık
ve sanal mağduriyet düzeyleri arasında anlamlı bir ilişki bulunmamaktadır.
Investigation of Cyberbullying Awareness, Cyberbullying and Cyber VictimStatus of Middle School Students
In this study, it was aimed to determine cyberbullying awareness situations, cyberbullying
and cybervictim situations of secondary school students. In addition, cyberbullying awareness
situations, cyberbullying and cyber victim situations were examined in terms of various variables. The
study group was consisted of 111 students who are studying in a central secondary school in Ankara
and who have received cyberbullying awareness trainings within the scope of “information
technology and software” lessons. The data were collected through “Personal Information Form”,
"Cyber Bully / Victim Scale" developed by Ayas and Horzum (2010) and "Cyberbullying Awareness
Scale" developed by Ayas, Aydin and Horzum (2015). A computer based statistical program was used
for the analysis of the data. Mann Whitney-U test and Kruskall Wallis H-Test were used to determine
the relationship between demographic variables and cyberbullying / victim and cyberbullying
awareness. The relationship between cyberbullying, cyber victim, and cyberbullying awareness was
determined by the spearman correlation method. Within the scope of the research results, it is seen
that the rates of cyberbullying and cyber victim rates of students who have been trained in
cyberbullying awareness are low; while the level of cyberbullying awareness is higher. In addition,
while correlation between cyberbullying and cyberbullying levels were found to be negative;
correlation between cyberbullying and cyber victim levels were found to be positive. However, no
significant relationship between cyberbullying awareness and cyber victim levels has been observed