Nöropsikiyatri Arşivi; 2019;56(2):150-156
Familyal Amiloid Polinöropatisi
A Çakar, HD Tekçe, Y Parman
İstanbul Üniversitesi, İstanbul
Transtretin ilişkili ailevi amiloid polinöropatisi (TİAAP) dokularda
amiloidojenik transtretin (TTR) proteini birikimi nedenli, hayatı tehdit
eden bir hastalıktır. TTR genindeki mutasyonlar, TTR proteinini destabilize
ederek doğal olan tetramer formun amiloidojenik monomer forma
dönüşmesine neden olur. TİAAP endemik ülkelerde uzunluğa bağlı ince
lif nöropatisi olarak bulgu verir, ancak endemik olmayan ülkelerde klinik
özellikler ciddi farklılıklar gösterebilmektedir. TTR genine yönelik genetik
test tanı için esastır. Dokularda amiloid depolanmasının gösterilmesi ise
asemptomatik taşıyıcılar ile semptomatik bireylerin ayrımında gerekli
olabilmektedir. Sistemik tutulumun gösterilebilmesi amacıyla rutin takip,
geniş bir test listesini içermelidir. Son yıllarda TİAAP tedavisinde, yeni
ilaç alternatiflerinin ortaya çıkmasıyla belirgin aşama kaydedilmiştir.
TTR stabilizatörleri ve TTR gen susturucu tedaviler hastalığın ilerlemesini
Engellemektedir. Amiloid birikimlerini hedef alan monoklonal antikorlar
şu anda geliştirilme aşamasındadır. Erken tedavi, hastaların fonksiyonel
durumu açısından önem taşımaktadır.
Familial Amyloid Polyneuropathy
Transthyretin-related familial amyloid polyneuropathy (TTR-FAP) is a
life-threatening disease caused by the accumulation of amyloidogenic
transthyretin (TTR) protein in tissues. Mutations in TTR gene destabilize
TTR protein to misfold from its native tetramer form to amyloidogenic
monomer form. In endemic countries, TTR-FAP presents with lEngthdependent small fiber neuropathy, however in non-endemic countries
clinical features can be highly variable. Genetic testing for TTR gene
is mandatory for the diagnosis. Demonstrating amyloid deposits in
tissues may be necessary for distinguishing symptomatic patients from
asymptomatic carriers. Routine follow-up should include a wide range
of tests to demonstrate systemic involvement. In recent years, treatment
of TTR-FAP has significantly improved with new therapeutic approaches.
TTR stabilizers and TTR-gene silencing drugs prevent the progression
of the disease. Monoclonal antibodies that target amyloid deposits
are currently under development. Early initiation of the treatment is
important for better functional outcome.