Kıbrıs Türk Psikiyatri ve Psikoloji Dergisi; 2019;1(1):31-41
Matematik Okuryazarlığı Özyeterliliğinin ve Aile Bütçesini Planlamanın Psikolojik İyi Oluş Üzerine Etkisi
M Ersoy, T Balkır, M Karaaziz, F Balkır
Yakın Doğu Üniversitesi, Lefkoşa
Matematik okuryazarlığı, bireylerin günlük yaşamlarında da kullandıkları önemli bir beceridir. Bu nedenle
bireylerin hayat pahalılığı karşısında sağlıklı bir psikolojik iyi oluşa sahip olabilmeleri için matematik
okuryazarlığı becerisine sahip olmaları beklenmektedir. Bu bilgiler doğrultusunda yapılan çalışma ile matematik
okuryazarlığın aile bütçesini belirlemedeki önemi ile aile bütçesini planlamanın, yetişkinlerin psikolojik iyi
oluşları üzerinde gerçekten etkili olup olmadığının ortaya konması amaçlanmaktadır. Bu araştırma tanımlayıcı
bir araştırmadır ve ilişkisel tarama modeli kullanılarak yapılmıştır. Araştırmaya KKTC’de yaşayan 18 yaş ve
üzeri 173 birey dahil edilmiştir. Araştırma bulgularında yer alan istatistiksel çözümlemelerde Statistical Package
for Social Sciences (SPSS ) 24.0 yazılımı kullanılmıştır. Çalışmada, katılımcıların matematik okuryazarlığı özyeterlilik ölçeği puanlar arttıkça, psikolojik iyi oluş ölçeği puanlar da artmaktadır. Bununla birlikte, aylık/yıllık
okul, kurs gibi eğitim ve sağlık giderlerini hesaplayan bireylerin hesaplamayan bireylere göre psikolojik iyi oluş
ölçeği puanları ve matematik okuryazarlığı öz-yeterlilik ölçeği puanları anlamlı düzeyde yüksek olduğu
görülmüştür. Sonuç olarak, bireylerin matematik okuryazarlığı öz-yeterliliklerinin arttıkça, psikolojik iyi oluş
hallerinin de arttığı ortaya çıkmıştır.
Effects of Mathematics Literacy Self-efficacy and Family Budget Planning on the Psychological Well-Being
Mathematics literacy is an important skill that individuals use in their daily lives. Therefore,
individuals are expected to have mathematical literacy skills in order to have a healthy psychological well-being.
The aim of this study is to determine the importance of mathematics literacy in determining the family budget
and to determine whether planning the family budget is really effective on the psychological well-being of
adults. This research was a descriptive study and conducted using a relational scanning model. The population of
the study consisted of 173 individuals aged 18 years and older living in TRNC. Statistical Package for Social
Sciences (SPSS) 24.0 software was used for statistical analysis. In the study, as the mathematics literacy selfefficacy scale scores increased, the scores of psychological well-being scale also increased. However, it was
observed that the scores of the individuals who calculated the monthly and annual education and health expenses
such as psychological well-being scores and mathematics literacy self-efficacy scale scores were significantly
higher than the non-calculating individuals. As a result, as individuals' self-efficacy of mathematics literacy
increased, their psychological well-being also increased.