Türk Psikiyatri Dergisi; 2005;16(4):252-259
Wender-Utah Derecelendirme Ölçeği Türkçe Formunun Erişkin Dikkat Eksikliği Ve Hiperaktivite Bozukluğu’nda Geçerlik ve Güvenilirlik Çalışması
B Öncü, Ş Ölmez, V Şentürk
Ankara Ü Tıp Fak Psikiyatri ABD, Ankara
Amaç: Erişkinlerde Dikkat Eksikliği ve Hiperaktivite Bozukluğu (DEHB) tanısı koyarken yardımcı olabilecek bir ölçek olan Wender Utah Derecelendirme Ölçeği’nin (WUDÖ) 25 maddelik formunun Türkçe uyarlamasının geçerlik ve güvenlirliği araştırılmıştır.
Yöntem: Ankara Üniversitesi Tıp Fakültesi Psikiyatri Anabilim Dalı polikliniklerinde DSM-IV tanı ölçütlerine göre DEHB tanısı konmuş 59 kişi, depresyon tanısı konmuş 52 kişi, iki uçlu bozukluk tanısı konmuş 44 kişi ve 145 sağlıklı kontrol olmak üzere toplam 300 kişi araştırmaya alınmıştır. Okuma yazma bilmeyen ve onsekiz yaşından küçük hasta ve kontroller araştırmaya alınmamıştır. Kontrol grubu içinden seçilen 63 kişiye 1 ay sonra ölçek yeniden uygulanmıştır.
Bulgular: Faktör analiziyle varyansın % 61.3’ünü açıklayan 5 faktör elde edilmiştir (İrritabilite, Depresyon, Okul Sorunları, Davranış sorunları/Dürtüsellik ve Dikkat Eksikliği). DEHB grubunun faktör puanları ortalaması Depresyon hariç diğer bütün faktörler için kontrol gruplarından yüksektir. Cronbach alfa katsayısı 0.93, test tekrar test korelasyonu (toplam puan) 0.81, madde toplam puan korelasyonları 0.31-0.75 arasındadır. Kesme noktası olarak 36 ve üzerindeki değerler alındığında DEHB olan erişkinlerin %82.5’i (duyarlılık), kontrol grubunun %90.8’i (özgüllük), depresyon grubunun %66’sı ve iki uçlu bozukluk grubunun %64.3’ü doğru olarak sınıflandırılabilmektedir.
Sonuç: WUDÖ’nün Türkçe formu erişkinlerde DEHB tanısı koyarken klinisyene yardımcı olabilecek geçerli ve güvenilir bir ölçektir. Bununla birlikte özellikle duygudurum bozukluklarıyla binişme gösteren maddelerin varlığı ölçeğin özgüllüğünü düşürmektedir.
Validity And Reliability of the Turkish Version of the Wender Utah Rating Scale for Attention-Deficit/Hyperactivity Disorder in Adults
Objective: To determine reliability and validity of Turkish form of the 25 item Wender Utah Rating Scale (WURS), which is designed as an aid for diagnosis of Attention-Deficit/Hyperactivity Disorder (ADHD) in adults.
Method: The scale was administered to 59 patients who were diagnosed as having ADHD according to DSM-IV criteria after comprehensive psychiatric and neuropsychological assessments in outpatient clinics of University of Ankara Medical School, Department of Psychiatry. Control groups consisted of 59 patients with depression, 44 patients with bipolar affective disorder in remission, and 145 healthy controls. Subjects who were illiterate and younger than 18 [year]s of age were excluded from the study. WURS was readministered to 63 of the healthy controls after 4 weeks.
Results: Principal components analysis revealed 5 factors explaining 61.3 % of the variance. The factors were labeled as Irritability, Depression, School Problems, Behavioral Problems/Impulsivity and Attentional Deficits. Mean factor scores of ADHD group was higher than all groups except Depression factor. Turkish form of WURS demonstrated excellent internal consistency (Cronbach’s alpha= 0.93), and the test-retest coefficient for the WURS (total score) was 0.81. Item-total score correlations varied between 0.31-0.75. A cut off score of 36 or higher identified 82.5% of the adults with ADHD (sensitivity), 90.8% of the healhty controls (specifity), 66% of patients with depression, and 64.3% of patients with bipolar affective disorder correctly.
Conclusion: Turkish form of the WURS is a reliable and valid scale in assessing childhood sypmtoms in adults for ADHD. However overlapping mood disorder items lowers spesificity of the scale.