Ayna Klinik Psikoloji Dergisi; 2018;5(1):32-49
Sürücü Davranışlarının Kişiler Arası Döngüsel Model Üzerindeki Temsilleri
Ö Özer, B Öz
Orta Doğu Teknik Üniversitesi, Ankara
Bu çalışmanın amacı, sürücü davranışlarının kişiler arası döngüsel model (KDM) üzerindeki konumlarını kişiler arası problemler temelinde saptamaktır. Sürücü davranışlarının pek çok farklı faktörle ilişkisini araştıran birçok çalışma olmasına rağmen, bu davranışlar doğrudan kişiler arası problemlerle ilişkilendirilerek incelenmemiştir. Çalışmaya toplam 355 sürücü (109 kadın, 246 erkek) katılmıştır ve katılımcılardan Sürücü Davranışları Ölçeği, Pozitif Sürücü Davranışları Ölçeği ve Kişiler Arası Problemler Envanterini doldurmaları istenmiştir. Çalışma değişkenleri arasındaki ilişkiyi incelemek amacıyla sürücü davranışlarının KDM üzerindeki konumları incelenmiştir. KDM’de sürücü davranışlarının konumlarını saptamak için ipsatize veri yöntemi kullanılmıştır. Sonuçlar, sürücü davranışları ve kişiler arası problemler arasındaki ilişkilerin KDM üzerindeki konumlandırılmasının bu iki değişkenin alt ölçeklerinin özelliklerine uygun bir şekilde gözlemlendiğini göstermektedir. Kişiler arası problemlerin ve sapkın/pozitif sürücü davranışları arasındaki ilişkinin açıklanması, trafik bağlamında kişilik ve kişiler arası ilişkileri araştıran literatüre katkı sağlamaktadır.
Representations of Driver Behaviors on the Interpersonal Circumplex Model
The aim of the current study was to investigate the relationship between driver behaviors and interpersonal behaviors and detecting the positions of driver behaviors on interpersonal circumplex (IPC). Although there were many studies that explore the associations of driver behaviors with many different individual factors, driver behaviors are not studied directly with interpersonal problems. A total of 355 drivers (109 females, 246 males) participated in this study and they were given The Driver Behavior Questionnaire with the Positive Driver Behaviors Scale and Inventory of Interpersonal Problems for measuring the variables of the study. Ipsatized data method was used for detecting the positions of drivers in the IPC. Results showed that, the characteristics of the relationship between driver behaviors and interpersonal problems are in accordance with the representations of the driver behaviors on the IPC. Evidencing the interpersonal problems and aberrant / positive driver behaviors relationship was a theoretical contribution to the literature investigating personality and interpersonal relationships at traffic context.