Bilişsel Davranışçı Psikoterapi ve Araştırmalar Dergisi; 2018;7(1):19-30
Depresyon Anksiyete Stres-21 Ölçeğinin (Dasö-21) Normal ve Klinik Örneklemde Türkçe Versiyonun Psikometrik Özellikleri
H Sarıçam
Dumlupınar Üniversitesi, Kütahya
Bu çalışmada, Depresyon, Anksiyete, Stress Ölçeği-21’in (DASÖ-21) normal ve klinik örneklemde
Türkçe sürümü ve psikometrik özellikleri sunulmuştur. Geçerlik çalışması için yapı geçerliği ve
ölçüt geçerliği uygulanmıştır. Ölçüt geçerliğ çalışmasında Depresyon, Anksiyete, Stress Ölçeği-42
(DASÖ-42) kullanılmıştır. Güvenirlik analizlerinde ölçek iç tutarlık güvenirliği ve test - tekrar test
güvenirliği çalışılmıştır. Açıklayıcı faktör analizi sonucu 21 maddeli ölçek üç alt boyutta toplanmıştır.
Doğrulayıcı faktör analizi sonucu bu üç alt faktörlü yapı normal örneklemde kabul edilebilir uyum indeksi
değerlerine, klinik örneklemde ise mükemmel uyum indeksi değerlerine sahip olduğu görülmüştür. Faktör
yükleri 42 ila 72 arasında sıralanmıştır. Ölçüt geçerliği çalışmasında DASÖ-42 ile DASÖ-21 arasında
pozitif ilişkiler bulunmuştur. Klinik örneklemde Cronbach alfa iç tutarlık güvenirlik katsayısı depresyon
alt ölçeği için α=0.87, anksiyete alt ölçeği için α=0.85 ve stres alt ölçeği için α=0.81olarak bulunmuştur.
Normal örneklemde test tekrar test korelasyon katsayıları depresyon alt ölçeği için r=0.68, anksiyete alt
ölçeği için r=0.66 ve stres alt ölçeği için r=0.61 olarak bulunmuştur. Ayrıca klinik örneklemde düzeltilmiş
madde toplam korelasyon katsayıları 43 ila 77 arasında sıralanmaktadır. İkinci çalışmada, DASÖ-21
hastalarla (depresyon ortalama puan=10,83; anksiyete ortalama puan =10,39; stres ortalama puan =11,85),
normalleri (depresyon ortalama puan=5,88; anksiyete ortalama puan =5,37; stres ortalama puan =7,90)
iyi düzeyde ayırt etmiştir (U=5310,50; 4748,50; 5562,50, p=0,00). Elde edilen psikometrik özelliklere
göre DASÖ-21 depresyon, anksiyete ve stres düzeyini geçerli ve güvenilir bir şekilde değerlendirmektedir.
The Psychometric Properties of Turkish Version of Depression Anxiety Stress Scale-21 (DASS-21) in Health Control and Clinical Samples
This paper presents the Turkish version of the Depression Anxiety Stress Scale-21 (DASS-21) in health
control and clinical samples, examined its psychometric properties. Construct validity and concurrent
validity were conducted in validity studies. Depression Anxiety Stress Scale-42 (DASS-42) was used for
concurrent validity. In reliability analysis, the instrument’s internal consistency and re-test reliability
were studied. Results of explanatory factor analyses demonstrated that 21 items yielded three-factors.
Results of confirmatory factor analyses for three-dimensional model showed acceptable fit index values
in health control sample and perfect fit index values in clinical sample. Factor loadings ranged from
0.42 to 0.72. In the concurrent validity, significant positive relationships were found between DASS-42
and DASS-21. Cronbach alpha internal consistency coefficient was found as a=0.87 for depression subscale,
a=0.85 for anxiety sub-scale and a=0.81 for stress sub-scale in clinical sample. Moreover, test-retest
reliability coefficient was obtained as r=0.68 for depression sub-scale, r=0.66 for anxiety sub-scale and
r=0.61 for stress sub-scale in health control sample, and corrected item-total correlations ranged from
0,43 to 0,77 in clinical sample. In second study, DASS-21 discriminated the patients (depression mean
score=10.83; anxiety mean score=10.39; stress mean score=11.85) from the healthy subjects (depression
mean score=5.88; anxiety mean score=5.37; stress mean score=7.90) well (U=5310.50; 4748.50; 5562.50,
p=0.00). According to psychometric properties, DASS-21 is a reliable and valid instrument in the
assessment of depression, anxiety, and stress levels.