Düşünen Adam: Psikiyatri ve Nörolojik Bilimler Dergisi; 2017;30(3):181-193
Yetişkin Ebeveyn Kabul-Red Ölçeği – Kısa Form’un uyarlama çalışması
M Dedeler, E Akün, A Batıgün
Ankara Üniversitesi, Ankara
Amaç: Bu çalışmanın amacı, yetişkinlerin çocukluklarında anne ve babalarından algıladıkları kabul-redde dair
algılarını değerlendirmede kullanılabilecek Yetişkin Kabul - Red Ölçeği – Kısa Form’un (Yetişkin EKRÖ/K)
Türkiye’de normal örneklem için güvenirlik ve geçerliğini belirlemektir.
Yöntem: Çalışma, iki ayrı örneklem grubuyla iki aşamada yürütülmüştür. Ölçeğin faktör yapısının belirlendiği ilk
aşamada, yaşları 18-63 arasında değişen 424 kadın (%62) 261 erkek (%38) olmak üzere toplam 685 katılımcı yer
almıştır. Ölçeğin ölçüt bağıntılı geçerliği, ayırt edici geçerliği ve güvenirliğinin değerlendirildiği ikinci aşamaya
ise 18-25 yaş arasında 163’ü kadın (%81) 38’i erkek (%19) olmak üzere toplam 201 üniversite öğrencisi katılmıştır.
Çalışmada Yetişkin EKRÖ/K’nin yanı sıra, daha önce geçerlik ve güvenirliği saptanmış olan Ana Babaya
Bağlanma Ölçeği kullanılmıştır.
Bulgular: Açımlayıcı faktör analizi sonucunda, ölçeğin Anne Formu için 2’li (kabul ve red), Baba Formu için ise
3’lü (kabul, red ve ihmal) faktör yapısı elde edilmiştir. Ancak doğrulayıcı faktör analizi bulguları, kuramsal olarak
ileri sürülen 4-faktörlü yapıda bir maddenin yer değiştirmesi (13. maddenin kayıtsızlık/ihmal yerine sıcaklık/
şefkat boyutuna dâhil edilmesi) ile yapılan düzeltilmiş versiyonun, daha iyi uyum indeksi değerlerine sahip
olduğunu göstermiştir. Ölçeğin iyi düzeyde iç tutarlılık, test-tekrar test ve iki yarım test güvenirlik katsayılarına
sahip olduğu bulunmuştur. Benzer şekilde, ölçeğin ölçüt bağıntılı ve ayırt edici geçerlik özellikleri de
desteklenmiştir.
Sonuç: Yetişkin EKRÖ/K, Türkiye’de yürütülen klinik uygulamalarda ve bilimsel araştırmalarda, yetişkinlerin
çocukluklarında anne ve babalarından algıladıkları kabul-redde dair anılarını değerlendirmede kullanılabilecek
geçerli ve güvenilir nitelikte bir ölçektir.
Turkish adaptation of Adult Parental Acceptance - Rejection Questionnaire Short Form
Objective: The aim of the current study was to examine the reliability and validity of Adult Parental
Acceptance - Rejection Questionnaire Short Form (Adult PARQ - Short Form) which can be used to assess
adults’ remembrance of parental acceptance-rejection in their childhood, in a normal population in Turkey.
Method: The study was conducted with two samples and in two phases. The first study, investigating the
factor structure, composed of 424 women (62%) and 261 men (38%), in total 685 subjects between the ages
of 18 and 63. A total of 201 university students including 163 women (81%) and 38 men (19%), between the ages
of 18 and 25 took part in the second study, evaluating the criterion-related validity, discriminant validity and
reliability. In this phase, in addition to Adult PARQ- Short Form, the Parental Bonding Instrument was used.
Results: In exploratory factor analysis, Mother Form of the scale revealed two factor structure (acceptance
and rejection) and Father Form revealed three factor structure (acceptance, rejection and neglect).
However confirmatory factor analysis showed that revised version of the scale which was obtained by
displacing one item in the theoretically proposed 4-factor structure (item 13 was included in Warmth/
Affection instead of Indifference/Neglect), represented better goodness of fit values. The scale represented
good internal consistency, test-retest and split half reliabilities. Similarly, the criterion related and discriminant
validity features of the scale were supported.
Conclusion: Adult PARQ- Short Form is a reliable and valid instrument evaluating adults’ remembrance of
parental acceptance and rejection in their childhood, to use in both clinical applications and scientific
researches in Turkey.