Amaç: Psikoaktif madde kullanımının son yıllarda başlama yaşı düşmüş ve çocukları da tehdit eder hale gelmiştir. Bu araştırmada KKTC ilkokul 5. sınıf öğrencileri arasında tütün, alkol ve diğer psikoaktif madde (DPM) kullanım yaygınlığı, risk etkenleri ve kullanım nedenleri incelenmiştir. Yöntem: Araştırma Mayıs-Haziran 2015 tarihlerinde KKTC’deki Milli Eğitim ve Kültür Bakanlığı’na bağlı 75 devlet ilkokulu ve iki özel ilkokulda 2345 ilkokul 5. sınıf öğrencileri arasında yapılmıştır. Çalışmada ABD Eğitim Bakanlığı ‘Kaliforniya Sağlıklı Çoçuklar Anketi’ isimli anket formu Türkçeye uyarlanarak kullanılmıştır. Bulgular: Çalışmada yaşam boyu tütün kullanım yaygınlığı %10.9, alkol kullanma yaygınlığı %23.5 ve diğer psikoaktif madde (DPM) kullanım yaygınlığı %1.2 olarak bulunmuştur. Çalışmaya katılan öğrencilerin %51.3’ünün DPM isimlerinden herhangi birini duyduğu bulunmuştur. Öğrenciler arasında en çok duyulan DPM’nin bir sentetik kanabinoid (%5.3) olduğu ortaya çıkmıştır. Tütün ve alkol kullanı- mında şehirde yaşıyor olmak, kardeşinin olması, kötü davranışa maruz kalmak ve anne-babanın ayrı olması belirleyici risk etkenleri olarak bulunmuştur. DPM kullanımında ise erkek olmak, kötü davranışa ve fiziksel şiddete maruz kalmak risk etkenleri olarak saptanmıştır. Sonuç: Çalışma, tüm dünyada olduğu gibi KKTC genelinde de psikoaktif madde kullanım yaşının düştüğünü ve ilkokul öğrencileri arasında da var olduğunu göstermiştir. KKTC’de çocuklara yönelik psikoaktif madde kullanımını önleme çalışmalarının en erken zamanda yaşama geçirilmesi gerektiği bu çalışma ile bir kez daha ortaya konmuştur.

Objective: The age of using psychoactive drug has decreased in recent years while it has threatened children. This study considers types of psychoactive drugs used, risk factors and causal attributions among primary school 5th grade students in TRNC. Methods: The study was conducted with 2345 students during May and June 2015 in 75 public primary schools and two private primary schools that are dependent to Ministry of Education and Culture in TRNC. In this study, USA Department of Education ‘California Healthy Kids Survey’ was used by adapting to Turkish. Results: The study found the lifetime prevalence of cigarette use 10.9%, alcohol use 23.5% and illicit drug use 1.2%. Half of the students (51.3%) reported they have known name of an illicit drug other than cigarette and alcohol. The most known illicit drug is ‘bonsai’ (5.3%) among students. Living in a city, having brother/sister, having separate parents and being exposed to bad behaviour are predictive risk factors for using cigarette and alcohol. On the other hand, being male, being exposed to bad behaviour and physical violence are predictive risk factors for using illicit drugs. Conclusions: This study shows that the age of using psychoactive drug has decreased in TRNC and it even exists among primary school students like all over the world. This study proves that prevention studies for psychoactive drug use for children needs to be put into practice as soon as possible