Amaç: Alkol bağımlılığı geliştirmeye yatkın kişilerin önceden belirlenmesi ve yatkınlığa yol açan risk etkenlerinin bulunmasının, bireylerin alkolizmden korunması için önceden önlem alınması, alkolizmin etiyolojisinin aydınlatılması, ve belki de yeni tedavi yöntemlerinin bulunması gibi yararları olabilecektir. Bu yazıda özellikle son yıllarda yoğunlaştığı gözlenen alkol bağımlılığına yatkınlık belirleyicileri çalışmalarının sonuçlarının gözden geçirilmesi amaçlanmıştır. Araştırmaların sonuçları bazı özelliklerin alkolizmde veya alkol bağımlısı olan hastaların bazı alt gruplarında yatkınlık beirleyicisi oldukları yönünde umut vericidir: anormal adenilat siklaz (AC) aktivitesi, azalmış monoamin oksidaz (MAO) düzeyleri, hipotalamo-pitüiter-adrenal (HPA) eksen bozuklukları, b-endorfin anormallikleri, düşük P300 uyarılmış potansiyel amplitüdü, D2 dopamin reseptör duyarlılığının azlığı ve alkole düşük duyarlılık gösterme risk etkenleri olarak; anormal aldehit dehidrogenaz izoenzim örüntüsü ise koruyucu etken olarak çalışmalara konu edilmiştir. Sonuç olarak, henüz alkolizmin kesin bir yatkınlık belirleyicisi saptanabilmiş olmasa da, ilerde en azından bazı alkol bağımlılığı alt grupları için duyarlı biyolojik yatkınlık belirleyicilerinin bulunması mümkün olabilir.

Objective: The early detection of individuals at high risk for the future development of alcohol dependence and the identification of trait markers for alcoholism may be useful for taking necessary measures to protect the individuals from alcoholism, for enlightening the aetiology of the illness, and even for the development of the new treatment methods. This paper reviews in detail the results of studies of trait markers in alcoholism, which have intensified particularly in recent [year]s. Some data of the investigations indicate that a trait marker for alcoholism or a subgroup of alcohol-dependent patients may be developed: with abnormal adenylyl cyclase (AC) activity, reduced monoamine oxidase (MAO) levels, hypothalamo-pituitary-adrenal (HPA) axis abnormalities, b-endorphin abnormalities, reduced amplitude of P300 event-related potential, D2 receptor down-regulation, and decreased sensitivity to alcohol challenge as risk factors; and abnormal aldehyde dehydrogenase isoenzyme patterns as a protective factor. The review concludes that although a comprehensive trait marker for alcoholism has not yet been identified, one can hope for the identification of some consistent biological markers in a subgroup of alcohol dependents over the course of time.