Düşünen Adam: Psikiyatri ve Nörolojik Bilimler Dergisi; 2016;29(1):60-66
Uzun süre antipsikotik tedavisi alan mental retardasyonlu hastalarda tardiv diskinezi
A Can, A Nalbant, HS Burhan, A Cansız, KF Yavuz, MA Delice, E Kurt
Bakırköy Ruh Sağlığı ve Hastalıkları Eğitim ve Araştırma Hastanesi, İstanbul
Uzun süre antipsikotik tedavisi alan mental retardasyonlu hastalarda tardiv diskinezi
Amaç:Tardiv diskinezi (TD) uzun süreli dopamin reseptör blokajı oluşturan ilaçlara bağlı olarak gelişen,
vücudun çeşitli bölgelerini tutabilen iatrojenik bir hareket bozukluğudur. Yapılan çalışmalarda prevalansının
%5 ila %30 aralığında değiştiği görülmektedir. Bu araştırma, ruh sağlığı hastanesinde uzun süredir yatan ve
düzenli olarak ilaç almakta olan mental retardasyonlu hastalarda tardiv diskineziyi araştırmayı amaçlamaktadır.
Yöntem:Bu çalışmaya Bakırköy Ruh ve Sinir Hastalıkları Hastanesi kronik servislerinde uzun süredir yatmakta
olan ve DSM-IV TR’ye göre mental retardasyon ve eşlik eden şizofreni veya diğer psikotik bozukluk tanısı alan
40 hasta dâhil edildi. Hastaların halen kullandıkları antipsikotik türü (birinci kuşak ve ikinci kuşak) ve süresi ile
geçmişte en uzun süre kullandıkları antipsikotik türü ve süresi incelenmiştir. Tardiv diskineziyi saptamak
amacıyla Anormal İstemsiz Hareketler Ölçeği (AİHÖ) kullanılmıştır. Ek olarak Barnes Akatizi Ölçeği (BADÖ) ve
Simpson-Angus Nöroleptiklere Bağlı İstemsiz Hareket Bozukluklarını Değerlendirme Ölçeği ile akatizi ve
parkinsonizm varlığına bakılmıştır.
Bulgular:AİHÖ puanlarına göre değerlendirildiğinde katılımcıların 9’una (%22.5) TD tanısı kondu. TD tanısı
konanlarda geçmişte ya da halen kullanılan antipsikotik türü ve süresi ile TD arasında bir ilişki saptanmadı.
Katılımcıların yaşlarıyla TD arasında istatistiksel olarak anlamlı ilişki bulundu (p=0.009). Kadınlarla erkekler
arasında TD açısından fark saptanmadı.
Sonuç:Araştırmamızda uzun süreli antipsikotik kullanımının TD ile ilişkisiz olduğu, yaşın ise TD riski açısından
önemli bir etken olduğu saptanmıştır. Birinci kuşak antipsikotik tedaviden ikinci kuşağa geçmesinin ise TD
sıklığını azaltmadığı söylenebilir.
Tardive Dyskinesia in Mentally Retarded Patients under Long-Term Antipsychotic Treatment
Tardive dyskinesia in mentally retarded patients under long-term antipsychotic
treatment
Objective:Tardive dyskinesia (TD) is an iatrogenic movement disorder, developing due to prolonged use
of dopamine receptor blocking agents, that may affect various parts of the body. In a number of studies,
prevalence rates between 5 and 30% have been reported. This study aims to research TD in patients with
mental retardation who have been hospitalized for a long time and medicated regularly.
Method:Included in this study were 40 patients with a diagnosis of mental retardation comorbid with
schzophrenia or other psychotic disorders according to DSM-IV TR that had been hospitalized in the chronic
patients’ ward of Bakirkoy Training and Research Hospital for Psychiatry, Neurology and Neurosurgery for a
long period. Duration and type of antipsychotics both at the time of interview and over the preceding years
were recorded. Dyskinesia was assessed using the Abnormal Involuntary Movements Scale (AIMS). We also
used the Simpson–Angus Rating Scale (SAS) for Parkinsonism. Akathisia was measured using the Barnes
Akathisia Rating Scale (BARS).
Results:According to AIMS scores, 9 participants (22.5%) received a diagnosis of TD. There was no significant
correlation between the type and duration of ongoing or the longest used treatment and the prevalence
of TD. There was a statistically significant correlation between the participants’ age and TD (p=0.009). There
were no gender differences for TD
Conclusion:We found that long-term use of antipsychotics is unrelated with TD, while age is an important
risk factor for TD. It can be said that switching from first generation to second generation antipsychotics
does not reduce the prevalence of TD.