Online Journal of Technology Addiction and Cyberbullying; 2015;2(2):38-51
Sanal Zorbalık Farkındalık Ölçeği: Geçerlilik ve Güvenirlilik Çalışması
T Ayas, F Aydın, MB Horzum
Sakarya Üniversitesi, Sakarya
Bilgi ve iletişim teknolojilerinin bireylere zarar vermek amacıyla kullanılması ile birlikte ortaya
çıkan sanal zorbalık olayları günümüzde önemli problemlerin başında gelmeye başlamıştır. Okullarda
yaşanan sanal zorbalık olaylarının öğrenciler tarafından ne kadar farkında olunduğunu belirlemek
için bu ölçek geliştirme çalışması yapılmıştır. Sakarya ilinde bir lisede öğrenim gören 300 öğrenci
araştırmanın katılımcılarını oluşturmuştur. Katılımcılardan 108’i (%36) bayan, 192’si (%64) erkektir.
Ölçek geliştirme sürecinde öncelikle sanal zorbalık farkındalığı ile ilgili tarama yapılarak uygun
maddelerden madde havuzu oluşturulmuştur. Uzman görüşleri doğrultusunda ölçeğin düzeltmeleri
yapıldıktan sonra ölçek hedef kitleye uygulanarak ölçeğin faktöriyel ve yapı geçerlikleri ile güvenirlik
analizleri yapılmıştır. Ölçeğin analizlerinde faktöriyel geçerlik için açımlayıcı ve doğrulayıcı faktör
analizi, yapı geçerliği için yakınsama ve ayırt edici geçerlik ve güvenirlik içinse Cronbach alfa iç
tutarlılık ve kompozit güvenirlik katsayılarına bakılmıştır. Tüm bu işlemler sonucunda 26 madde ve 3
faktörden oluşan geçerli ve güvenilir bir sanal zorbalık farkındalığı ölçeği elde edilmiştir.
Cyberbullying Awareness Scale: A Validity and Reliability Study
Cyber bullying, which takes place by misusing information and communication
technologies to harm individuals, has become one of the leading problems of our time. This scale
development study was carried out in order to determine to what extent students are aware of cyber
bulling events that take place at schools. The participants consisted of 300 students studying in a high
school in Sakarya. 108 (36%) participants were female and 192 participants (64%) were male. During
the scale development process, a survey on cyber bullying awareness was initially conducted and an
item pool was created with the convenient items. After necessary adjustments were made according to
expert opinions, factorial and construct validity and reliability analyses were conducted by
implementing the scale on the target sample. The scale’s factorl validity was determined according to
exploratory and confirmatory factor analyses, construct validity was determined according to
convergent and discriminant validity, and reliability was determined according to Cronbach’s Alpha
internal consistency and composite reliability coefficients. As a result, a valid and reliable cyber
bullying awareness scale consisting of 26 items and 3 factors was developed.