Ayna Klinik Psikoloji Dergisi; 2014;1(3):29-43
Büyüklenmecilik ya da İncinebilirlik: Narsisistik Kişilik Örgütlenmesinin Şema Terapi Yaklaşımı Çerçevesinde Ele Alınması
Y Ar
Orta Doğu Teknik Üniversitesi, Ankara
Birçok araştırmacı ve klinisyen Mental Bozuklukların Tanısal ve Sayımsal El Kitabı-IV-R’nin
(DSM-IV-R) Narsisistik Kişilik Bozukluğu (NKB)’na olan yaklaşımını tanı kriterlerinin yalnızca
büyüklenmeci dışavuruma odaklandığı buna karşın bu psikopatolojinin temelindeki kırılgan temaların
varlığını görmezden geldiği gerekçesiyle eleştirmiştir. Çok yönlü bir tedavi yöntemi olarak Şema Terapi
(ŞT) de benzer bir bakış açısını benimsemiş ve narsisistik bireylerin büyüklenmeci davranışları altta
yatan acı verici duyguları engellemek için aşırı telafi stratejileri olarak sergilediklerini iddaa etmiştir.
Etkin tedavi yöntemlerine yön verebilmek için, ŞT yaklaşımı klinisyenlerin dikkatini hastalığın temelinde
yatan Yalnız Çocuk moduna çekmiştir. Bu bağlamda, bu makale narsisistik kişilik örüntüsünün
hem kırılgan hem de büyüklenmeci temalarının ŞT bakış açısından bütünleştirildiği bir kavramsallaştırma
sunmayı hedeflemiştir. Bu amaçla, klinik düzeyde olmayan narsisistik bir vakaya şema mod
yaklaşımı uygulanmış ve birbirini izleyerek değişen büyüklenmeci ve kırılgan temaların terapötik ilişki
üzerindeki etkileri tartışılmıştır.
Grandiosity or Vulnerability: Schema Therapy Approach for Narcissistic Personality Functioning and Implications on the Therapeutic Relationship
Many researchers and clinicians criticized DSM-IV-TR approach to Narcissistic Personality
Disorder (NPD) on the grounds that diagnostic criteria focused exclusively on the observable
grandiose expressions of the disorder while ignoring the presence of vulnerability themes. As
a multifaceted modality, Schema Therapy (ST) employed a similar perspective and claimed
that narcissistic individuals used grandiosity promoting behaviors as over-compensatory
strategies in an attempt to ward off the underlying painful feelings. Particularly, ST approach
draw clinicians’ attention to the Lonely Child mode lying at the core of this disorder in order
to guide effective treatment strategies. In this regard, the current paper aimed to provide a
conceptualization of NPD integrating both vulnerable and grandiose themes of the disorder
from a ST perspective. For this purpose, a schema mode-approach will be applied to a case
with subclinical narcissism, and specific implications of alternating grandiose and fragile
themes on the therapy relationship will be discussed.