Türk Psikolojik Danışma ve Rehberlik Dergisi; 2007;3(27):91-108
Yapılandırmacı Yaklaşım: Çağdaş Psikolojik Danışma Anlayışını veUygulamalarını Biçimlendiren Bir Güç
Ö Karaırmak, G Aydın
ODTÜ, Ankara
Bu çalışmada, küreselleşme ve bilgi çağının
etkisiyle yaşam standartlarının, aile yapısının ve sosyal
değer ve tutumların değişmesine bağlı olarak insan hakları,
çokkültürlülük, çeşitlilik (dil, din, yaş, cinsel tercihler,
etnik köken), kültürel çeşitlilik ve tinsellik gibi
kavramları içine alan ve postmodernizmin bir sonucu
olarak ortaya çıkan yapılandırmacılık yaklaşımının psikolojik
danışma alanındaki yansımaları tartışılmıştır.
Bireylerin ve toplumların değişen ihtiyaçlarıyla birlikte
psikoloji ve psikolojik danışma alanında yaşanan önemli
kavramsal değişmeler ve gelişmeler tarihsel olarak
özetlenmiştir. Yirmibirinci yüzyılda, psikolojik danışma
alanında, birey odaklı terapi yaklaşımlarının, nicel ölçme
yöntemlerinin, yordanabilir bilinçli insan davranışlarının,
nesnel gerçeklik kavramlarının yerlerini sosyal
ve kültürel değişmeyi hedefleyen terapi yaklaşımlarına,
nitel yöntemlere, insan deneyimlerindeki gizli kalmış
yönlerin keşfedilmesini amaçlayan yaklaşımlara ve öznel
gerçekliğe bıraktığı üzerinde durulmuştur.
Postmodern çağda varolan kuramların ve yöntemlerin,
birey ve toplumların değişen gereksinimlerini karşılamada
yetersiz kaldıklarının farkedilmesi sonucunda,
yeni gereksinimlere cevap verebilecek bir üst kuram
(meta – kuram) boşluğunu psikolojik danışma’nın çağdaş
formlarının tanımlandığı yapılandırmacı yaklaşımın
karşıladığı öne sürülmüştür.
ANAHTAR SÖZCÜKLER: Ya
Constructivism: A Force Shaping the Contemporary Understanding and Practices of Counseling
constructivist approach within a globalization
framework, including the changing life standards,
family structures, social values, and attitudes that
resulted in the inreasing interest in human rights,
multiculturalism, diversity of groups of people,-
cultural-diversity, spirituality and the reflections of
them to the fields of counseling and psychotherapy in
the postmodern era. The changing needs of people and
communities as well as the conceptual changes and
developments in the field of counseling, were
summarized. Further, instead of individualist therapies,
quantitative measures, conscious behavior, and
objective reality, tacit experiences, therapies concerned
with social and cultural context and subjectivism were
acknowledged in the 21st century context. The
inadequacy of existing theories and methodologies in
meeting the changing needs of the people and
communities which resulted in a need of a metatheory
for meeting the differentiated needs of people in the
postmodern era were explicated and constructivism in
which new forms of counseling and psychotherapy
were involved was claimed to be the metatheory to
meet such a need.