Türk Psikolojik Danışma ve Rehberlik Dergisi; 2013;4(40):198-211
Kariyer Karar Verme Güçlüklerinin Çeşitli Değişkenlere Göre İncelenmesi
F Bacanlı, H Eşici, MB Özünlü
Gazi Üniversitesi, Ankara
Bu araştırmanın amacı, lise öğrencilerinin kariyer karar verme güçlüklerinin sınıf düzeyine, cinsiyete, algılanan akademik başarı düzeyine ve algılanan sosyo-ekonomik düzeye, karar verme ve karar vermeme durumlarına, karara güven derecesine göre farklılaşıp farklılaşmadığını incelemektir. Araştırma grubu, 9. sınıftan 508, 10. sınıftan 426, 11. sınıftan 349 ve 12. sınıftan 477 olmak üzere toplam 1760 öğrenciden oluşmaktadır. Veri toplamak için lise öğrencileri için Kariyer Karar Verme Güçlükleri Ölçeği’nin revize edilmiş formu (KKVGÖ-LFR, Bacanlı, Doğan ve Hamamcı, 2012) ve Demografik Bilgi Formu kullanılmıştır. Verileri analiz etmek için t testi ve MANOVA kullanılmıştır. Araştırma sonuçları kızların KKVGÖ-LFR’nin tümünün ve Hazırlık Eksikliği (HE), Bilgi Eksikliği (BE), ve Tutarsız Bilgi (TB) alt ölçeklerinin ölçtüğü kariyer karar verme güçlüklerinin erkeklerinkinden anlamlı olarak düşük olduğunu göstermiştir. Kız lise öğrencilerinin sınıf düzeyi yükseldikçe kariyer karar verme güçlük düzeylerinin erkek öğrencilere göre anlamlı şekilde azaldığı bulunmuştur. Ayrıca, sonuçlar sosyo ekonomik düzey ve kararın önem derecesi yükseldikçe öğrencilerin kariyer karar verme güçlük düzeylerinin düştüğünü göstermiştir. Bunların yanı sıra sonuçlar kariyer kararını vermiş öğrencilerin kariyer karar verme güçlüklerinin kararını vermemiş öğrencilerinkinden anlamlı olarak düşük olduğunu göstermiştir. Bulgular ilgili literatüre dayanılarak tartışılmış, gelecek araştırmalara yönelik öneriler sunulmuştur.
An Examination of Career Decision Making Difficulties According to Several Variables
The purpose of this study was to examine whether the career decision making difficulties of high school students differ according to grade level, gender, perceived academic achievement, perceived social-economic level, decided and undecided students, and confidence levels of decision. The sample consisted of 508 students from 9th, 426 students from 10th, 349 students from 11th, 477 students from 12th grade, and the total was 1760 high school students. Revised Form of Career Decision Making Difficulties Questionnaire for high school students (CDMDQ-THR; Bacanli, Dogan & Hamamci, 2012) and Personal Information Form were used to collect data. MANOVA and t-test were used to analyze data. The results indicated that females’ scores on the CDDQ-THSR total scale, lack of readiness subscale, lack of information subscale and inconsistent information subscale were significantly lower than those of males. As the females’ grade level increased, the career decision-making difficulties scores on the CDDQ-THSR total scale, lack of readiness subscale, lack of information subscale and inconsistent information subscale scores significantly decreased than those of males. Moreover, results showed that as socioeconomic status and severity of difficulties increase the career decision making difficulty scores decrease for all scales of all students. In addition, these career decision-making difficulties scores for all scales of the decided students are significantly lower than those of the undecided students. The results of the study were discussed in relation to literature and suggestions for the future studies were made.